Kardinaal Eijk heeft besloten tot de afbouw van de toeleiding van pastoraal werk(st)ers die opteren voor een zending en benoeming in het parochiepastoraat in het Aartsbisdom Utrecht. De theologiestudenten die nu nog de toeleiding volgen, worden uiteraard in de gelegenheid gesteld om het toeleidingstraject af te ronden. Er worden echter geen nieuwe kandidaten meer aangenomen.

Reden voor het besluit zijn diverse “structurele en onomkeerbare ontwikkelingen in het Aartsbisdom Utrecht,” zo schrijft kardinaal Eijk in een brief. “Hierbij moet worden aangetekend dat in de meeste andere Nederlandse bisdommen de toeleiding van pastoraal werk(st)ers in het parochiepastoraat eveneens en om dezelfde redenen wordt of reeds is afgebouwd.” Deze brief is inmiddels gestuurd naar alle pastorale beroepskrachten die werken met een zending en benoeming van de aartsbisschop, de parochiebesturen, de Faculteit Katholieke Theologie, de Fontys Hogeschool Theologie en Levensbeschouwing en het bestuur van de Vereniging van Pastoraal Werkenden in het Aartsbisdom Utrecht.

Schril contrast
In de afgelopen jaren is het aantal beschikbare vacatures voor pastoraal werk(st)ers in het parochiepastoraat gestaag verminderd als gevolg van het feit dat ongeveer 90 procent van de parochiebesturen wordt geconfronteerd met tekorten in de financiële exploitatie. Als gevolg hiervan komt het steeds vaker voor dat parochiebesturen niet (meer) kunnen voldoen aan de strikte financiële voorwaarden die het Aartsbisdom Utrecht stelt om een vacature voor een pastoraal werk(st)er daadwerkelijk te kunnen openstellen. Wanneer een pastoraal werk(st)er wegens pensioen of om andere redenen uit een parochie vertrekt, wordt de desbetreffende fte dikwijls geschrapt. De afgelopen vijf jaar is het aantal pastoraal werk(st)ers in het aartsbisdom met zo’n honderd gedaald: van 256 naar 160. Deze daling zal zich gezien deze ontwikkelingen voortzetten.
Inmiddels is er daardoor een groeiend overschot van benoembaar verklaarde kandidaat pastoraal werk(st)ers ontstaan. In schril contrast daarmee staat het feit dat in de 49 grote parochies in het Aartsbisdom Utrecht momenteel maar twee ‘harde’ vacatures zijn voor een pastoraal werk(st)er in het parochiepastoraat. “Het is onverantwoord om mensen te werven en een aanvullende toeleiding naast de theologieopleiding aan te bieden voor een benoeming en zending als pastoraal werk(st)er in het parochiepastoraat, terwijl vaststaat dat zij daarin op dit moment nauwelijks en in de toekomst in het geheel geen emplooi zullen vinden,” aldus kardinaal Eijk. Daarbij komt dat het aantal nieuwe kandidaten voor de toeleiding zeer gering is geworden. In 2010 zijn nog zes studenten aan de toeleiding begonnen; in 2011 slechts één; ook in 2012 was het er maar één.

Nieuwe impulsen
De toeleiding tot het pastoraat voor kandidaat pastoraal werk(st)ers die opteren voor een benoeming en zending in het categoriaal pastoraat in het Aartsbisdom Utrecht wordt wel voortgezet, omdat er voor hen nog steeds werkplekken beschikbaar zijn.
De bisdomstaf buigt zich momenteel over de vraag hoe aan het parochiepastoraat ondanks de beperkter wordende financiële mogelijkheden nieuwe impulsen kunnen worden gegeven. “Dit in het besef dat naast de gewijde ambtsdragers – bisschoppen, priesters en diakens – het geloof, de talenten en de inzet van mannen en vrouwen als lekengelovigen voor de zending van de Kerk in deze wereld van wezenlijk belang zijn,” zo benadrukt kardinaal Eijk.