Maria van Frieswijk in Schalkhaar

Sinds de tweede helft van de 18de eeuw kende het huidige Schalkhaar (bij Deventer) een bijzondere Mariaverering, die van meet af aan deelnemers uit de hele provincie Overijssel trok. In 1953 kreeg de Mariaverering een nieuwe impuls en ontstond een heuse bedevaart. Onder pastoor D. van Wijk werd op 15 augustus 1953 een Mariabeeldje uit circa 1500 na een plechtig Marialof door Malachias Muller, abt van het nabijgelegen cisterciënzerklooster Sion, achterin in de kerk geplaatst. Deze neogotische Nicolaaskerk werd in 1895 gebouwd op de plaats waar het eerste kerkgebouw (uit 1810) stond. Sinds 1853 werd er tot in de jaren zeventig van de vorige eeuw een lichtprocessie gehouden in het voor de kerk gelegen processiepark.

De herkomst van het beeld van O.L. Vrouw van Frieswijk is niet meer te achterhalen, zo meldt het boek ‘101 Bedevaartplaatsen in Nederland’ van Peter Jan Margry en Charles Caspers. Het dateert uit circa 1500 en is ongeveer 40 centimeter hoog. Het beeld stelt een staande Maria voor. In haar rechterarm houdt zij het kindje Jezus vast dat een druiventros in zijn handen heeft; van het kind ontbreken het linker onderbeen en de rechtervoet. Het eikenhouten beeld was oorspronkelijk gepolychromeerd. Toen het beeldje in 1922 in het bezit van de parochie kwam, heeft pastoor J. Van den Burg het in Amsterdam laten restaureren waar het ook geloogd is, zodat het van zijn kleuren werd ontdaan. De Utrechtse edelsmid Jan Eloy Brom vervaardigde in 1954 een kroontje voor het beeld van puur goud, bezet met briljanten. Aartsbisschop Alfrink kroonde het beeldje op 12 september 1954 tijdens een viering in het processiepark, die zo’n 7.000 mensen trok. Het sterretje met de grootste briljant die de voorste punt bekroont, is in de loop van de jaren verloren gegaan. De grote regionale uitstraling blijkt uit de titel die Maria van Frieswijk kreeg: ‘Koningin en Moeder van Overijssel’.

Rozenkrans
Het Meertensinstituut stelt dat de verering van Maria van Frieswijk voortbouwt op een in Schalkhaar reeds lang bestaande Mariadevotie. De eerste aanwijzingen gaan terug tot de tweede helft van de 18de eeuw, wanneer op 4 oktober 1761 (Rozen-kranszondag) de Broederschap van de heilige Rozenkrans wordt opgericht. Het is de eerste, en gedurende 125 jaar enige, broederschap van dit soort in Overijssel, zodat ook leden van buiten het Schoutambt Colmschate toetraden. Vanwege het ontbreken van een oprichtingsbrief werd de broederschap op 14 september 1899 vernieuwd, dat wil zeggen opnieuw opgericht. In 1921 werden de laatste nieuwe leden in de broederschap ingeschreven. Later heeft men Maria van Frieswijk ook expliciet verbonden met de oude rozenkranstraditie in de parochie door haar tevens te betitelen als Koningin van de H. Rozenkrans.
Sinds enkele jaren wordt in de H. Lebuïnusparochie (waar Schalkhaar onder valt) weer het feest van Maria van Frieswijk (tweede zondag van september) op een vernieuwde manier gevierd. Zo werd er in 2009 na de feestelijke eucharistieviering voor alle belangstellenden een lunch georganiseerd op het kerkplein. In het pastoorsbos naast de kerk liepen de mensen in processie met het Mariabeeld, waarbij geregeld gestopt werd om te bidden of te luisteren naar muziek of een overweging. Ditmaal ging het Mariabeeld niet naar het landgoed Frieswijk, maar bleef ze dicht bij huis, in het pastoorsbos bij de Nicolaaskerk in Schalkhaar. De processie eindigde met een korte viering in de kerk.

Nieuws

Agenda

    Geen berichten over deze bedevaart gevonden.