Pelgrims naar heiligdom Knock en berg Croagh Patrick
De derde dag van de bisdombedevaart naar Ierland legden de pelgrims flink wat kilometers af: ze reden van Armagh naar het ruim 200 kilometer verder gelegen heiligdom Knock. Onderweg genoten zij van het heuvelachtige landschap in vele tinten groen, doorsneden met stenen muurtjes en lage heggen. Behalve Knock stond deze dag ook een bezoek aan de Croagh Patrick op het programma, een berg met aan de voet een standbeeld van St. Patrick.
Het bedevaartsoord Knock is één van de bekendste religieuze plaatsen van Ierland. Op 21 augustus 1879 zagen 15 gelovigen daar ‘s avonds voor een kerkmuur Maria (gekleed in het wit), Jozef en de evangelist Johannes. Ook het Eucharistisch lam, staand op een altaar met daarachter een kruis en omgeven door engelen maakte deel uit van de verschijning. Eén van de getuigen zei later: “Ik zag alles duidelijk. De figuren waren vol en rond alsof ze een lichaam hadden en leefden. Ze zeiden niets, maar toen we dichterbij kwamen, leken ze een beetje terug te gaan naar de gevel.”
Deze verschijning was om een aantal redenen bijzonder: zo was er sprake van diverse personen, de verschijning was éénmalig en bovendien van relatief korte duur.
Mgr. Woorts vertelde op weg naar Knock over de betekenis van verschijningen in het rooms-katholieke geloof. “Essentieel voor ons geloof is de verrijzenis van de Heer en Zijn verschijningen aan de leerlingen, zoals die in de Heilige Schrift staan opgeschreven,” aldus mgr. Woorts. “Wat betreft de andere verschijningen laat het kerkelijk leergezag het aan de katholieken zelf over in welke mate ze er waarde aan hechten voor hun geloofsleven. Opmerkelijk aan Knock is dat het hier om een stille verschijning gaat, meestal heeft Maria een boodschap als ze verschijnt.” Er gaat altijd grondig onderzoek vooraf aan de erkenning van een verschijning, zo ook in Knock. Na de verschijning in 1879 duurde het tot 1936 voordat de plaatselijke bisschop de verschijning officieel erkende. Toen hadden er inmiddels ook enkele wonderbaarlijke genezingen plaatsgevonden.
Knock is slechts een klein dorp (zo’n 600 inwoners), om de jaarlijkse toestroom van honderdduizenden pelgrims aan te kunnen is een kathedraal gebouwd met 10.000 plekken. Paus Johannes Paulus II (bij het 150-jarig jubileum in 1979) en ook paus Franciscus (in 2018) hebben het heiligdom Knock bezocht. Bij gelegenheid van het bezoek van paus Johannes Paulus II werd een groot herinneringskruis geplaatst.
De Utrechtse pelgrims vierden de Eucharistie in de kapel van de verschijningen, die tegen de oude parochiekerk van Knock is aangebouwd. Op de muur zijn de verschijningen in witte figuren afgebeeld. Mgr. Woorts memoreerde dat deze zondag ook wel ‘wezenzondag’ wordt genoemd: “Het is de zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren en Jezus heeft gezegd: Ik laat jullie niet verweesd achter, de Heilige Geest blijft bij jullie.”
In zijn preek zei mgr. Woorts dat bidden betekent “ons hart bij de Heer hebben”. “Jezus bidt voor ons tot de Vader: Hij bidt om eenheid – ‘Opdat zij één zijn zoals Wij één zijn’ en hij bidt ‘dat de liefde waarmee Gij Mij hebt liefgehad in hen moge zijn en Ik in hen’.” Mgr. Woorts benadrukte dat “wij allen geroepen zijn Christus in ons hart binnen te laten en te laten groeien. Daartoe is ons met Pinksteren de Heilige Geest gegeven, daartoe hebben de verschijningen plaatsgevonden, daarom vieren we steeds de Eucharistie: om eenheid met God en met elkaar. We mogen dankbaar zijn en de eenheid die we dankzij ons Doopsel hebben ontvangen blijven koesteren en uitdragen in de liefde voor de ander. Daartoe vieren en ontvangen we de Eucharistie.”
Na nog enige tijd op het heiligdom te hebben verbleven, reisden de pelgrims door naar Croagh Patrick (Sint Patrickberg). Deze berg van 764 meter hoogte is vernoemd naar St. Patrick, die zich hier 40 dagen terugtrok om te vasten en te bidden. Aan de voet van de berg staat een bekend beeld van St. Patrick. Elke laatste zondag van juli maken zo’n 25.000 pelgrims (soms blootsvoets) de tocht naar de top, jaarlijks doen naar schatting zo’n 1 miljoen mensen dit. De Utrechtse pelgrims waagden zich slechts enkele tientallen meters op het pad, om te ervaren hoe deze tocht is.
Bij het beeld van St. Patrick hadden de pelgrims een kort gebedsmoment en zongen ze enkele liederen. Vervolgens genoten ze in de zon van het uitzicht dat St. Patrick tijdens zijn 40 dagen vasten ook had.
Daniëlle Visser-Van Rossum uit Barneveld ging één keer eerder mee met een bedevaart: in 2018 reisde ze samen met haar dochter met de bisdombedevaart naar Lourdes. Dit keer neemt ze alleen deel. “Ik zag een paar maanden geleden in het parochieblad van de Lucasparochie een kleine advertentie, ik zie het nog voor me: blauw met witte letters. Er stond in dat er nog maar enkele plaatsen beschikbaar waren voor deze bedevaart. Ik wist onmiddellijk: ik wil mee. Even weg uit de drukte van het dagelijks leven en me laten voeden door het geloof en de verhalen. En dan ontdekken wat er gebeurt tijdens de bedevaart.”
Ze is onder de indruk van het land, aan de voet van het beeld van St. Patrick wijst ze naar de zee en zegt: “Hier ontmoeten hemel en aarde elkaar. Het is hier zo prachtig.” Maar ook de contacten met de andere pelgrims zijn waardevol, vertelt ze “Ik heb hele mooie gesprekken, waarin zaken steeds op hun plek vallen. Dan ontdekken we een stukje leven dat we delen, dat kan verdriet zijn of vreugde. Soms krijg ik ook antwoorden op vragen waar ik mee zit – dan realiseer ik me dat ik er ook anders tegenaan kan kijken.”