Per 1 juli 2014 treedt een nieuwe klachtenprocedure in werking binnen de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland: het Reglement R.K. Meldpunt Grensoverschrijdend Gedrag. Voor de nieuwe regeling is aansluiting gezocht bij klachtenprocedures die gangbaar zijn in andere sectoren van de samenleving.

De klachtenprocedure uit 2011 wordt de komende periode afgebouwd. Vanaf 1 juli 2014 kunnen geen klachten meer worden ingediend onder deze regeling. De nieuwe klachtenprocedure maakt onderdeel uit van een nieuw bouwwerk voor de aanpak en preventie van seksueel misbruik en grensoverschrijdend gedrag.

Op basis van de aanbevelingen van de heer W. Deetman, gepubliceerd in december 2011, nam de Kerk reeds diverse maatregelen. Zo richtten de Bisschoppenconferentie en de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR) gezamenlijk de ‘Stichting Beheer en Toezicht inzake seksueel misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland’ op voor de behandeling van klachten van seksueel misbruik. Het bijzondere van deze klachtenprocedure was dat de Kerk zich niet beriep op verjaring en dat klachten van misbruik konden worden ingediend tegen overleden personen.

Daarnaast nam de Kerk verschillende maatregelen ter preventie, zoals de invoering van de eis van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) voor de benoeming van priesters, diakens, pastoraal werk(st)ers, het aannemen van kandidaten hiervoor en de aanstelling van bepaalde categorieën vrijwilligers en functionarissen. Per 1 juli 2014 treedt ook de ‘Gedragscode Pastoraat’ in werking. Hiermee sluit de Kerk aan bij gedragscodes die in andere sectoren van de samenleving gangbaar zijn. Een antecedentenonderzoek was reeds sinds 2005 verplicht bij de benoeming van priesters, diakens, pastoraal werk(st)ers, wanneer zij overstapten naar een ander bisdom of een andere religieuze instelling.

Nieuwe richtlijnen voor de bisdommen inzake seksueel misbruik van minderjarigen sluiten aan bij wat de Congregatie voor de Geloofsleer in Rome hiervoor vereist. Deze ‘Essential norms’ liggen momenteel ter goedkeuring bij de Congregatie voor de Geloofsleer en worden ingevoerd zo gauw de goedkeuring is verleend. Deze richtlijnen bepalen onder meer dat bij seksueel misbruik van minderjarigen altijd aangifte wordt gedaan bij het Openbaar Ministerie, zoals ook nu reeds praktijk is.

Het Meldpunt Misbruik RKK, dat valt onder de Klachtenprocedure van 2011, wordt de komende periode afgebouwd. Klachten die voor 1 juli 2014 zijn ingediend worden de komende tijd nog behandeld en afgerond. Na een gegrondverklaring van een klacht door de bisschop of hogere religieuze overste kunnen slachtoffers een verzoek tot genoegdoening indienen bij de Compensatiecommissie.

Authentieke klachten aangaande ondervonden leed door seksueel misbruik, waarvan de Klachtencommissie van de Stichting Beheer en Toezicht niet kon adviseren deze gegrond te verklaren, vallen onder de ‘Slotactie’ van de Bisschoppenconferentie en de KNR en kunnen zo alsnog een afronding krijgen.

Het Platform Hulpverlening dat werd opgezet binnen het kader van de Stichting Beheer en Toezicht wordt voortgezet. Het Platform Hulpverlening zorgt voor professionele doorverwijzing naar hulpverlening op maat voor mensen die slachtoffer werden van seksueel misbruik door een vertegenwoordiger van de Kerk. Het Platform onderhoudt contacten met specialisten en gespecialiseerde centra in het land met deskundigheid op het gebied van seksueel misbruik. Ook beschikt het Platform over vertrouwenspersonen die desgewenst ingeschakeld worden.

Onder de volgende links vindt u de Gedragscode Pastoraat en het Reglement R-.K. Meldpunt Grensoverschrijdend Gedrag. Deze zijn ook gepubliceerd op de websites www.rkkerk.nl en www.knr.nl.

Hier vindt u een overzicht van veel gestelde vragen rondom dit onderwerp.