Les- en inspiratiemateriaal ‘Gelovig verzet’
Voor het primair onderwijs en voor het voortgezet onderwijs heeft de NKSR (Nederlandse Katholieke Schoolraad) les- en inspiratiemateriaal ontwikkeld rond het thema ‘Gelovig verzet’. De aanleiding vormden de heiligverklaring van pater Titus Brandsma en het postuum verlenen van de titel ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’ aan kardinaal Johannes de Jong in 2022. Beiden hebben zich verzet tegen de vervolging van Joden en de onderdrukking door de Duitse bezetter in de Tweede Wereldoorlog.
Wim van den Dool is bisschoppelijk gedelegeerde voor het katholiek onderwijs in het Aartsbisdom Utrecht en licht de achtergrond van het materiaal ‘Gelovig verzet en een innerlijk kompas’ toe: “Door dit les- en inspiratiemateriaal leren de leerlingen over de spiritualiteit van de Karmeliet Titus Brandsma en hoe dit hem bewoog om zich te verzetten tegen de nazipropaganda. Ze krijgen ook inzicht in de wijze waarop kardinaal De Jong invulling gaf aan zijn bisschopsambt en hoe hij zich, vanuit de leer van de Rooms-Katholieke Kerk, verzette tegen de nazi’s. Besproken wordt hoe de katholieke sociale leer en het denken van de nazi’s tegenover elkaar staan.”
Het lesmateriaal is ontwikkeld omdat de waarden die kardinaal De Jong en pater Titus Brandsma voorleefden actueel zijn, benadrukt Van den Dool. “Helaas neemt het antisemitisme in onze samenleving toe. Pater Titus Brandsma en kardinaal De Jong maakten vanuit hun diepe gelovige overtuiging de moedige keuze om zich te verzetten tegen onrecht. De vraag is: wat zou jij doen?”
Om die vraag dichter bij de leerlingen te brengen worden naast Titus Brandsma en kardinaal De Jong nog enkele andere personen beknopt besproken die vanuit een diepe morele overtuiging opkwamen voor mensen die achtergesteld en vervolgd werden: Edith Stein (1891-1942), Mohandas Karamchand Gandhi (1869-1948), Martin Luther King jr. (1929-1968), Nelson Mandela (1918-2013) en twee bijzondere personen uit onze tijd, Malala Yousafzai en Urmila Chaudhary. Via de verhalen over deze mensen uit verleden en heden wil het les- en inspiratiemateriaal de leerlingen laten nadenken over vragen als: wat lijkt je rechtvaardig en waarom? Wat zijn jouw eigen drijfveren en kernwaarden? En wat is je eigen morele kompas?
Goede mensen kunnen als gids dienen, zo wordt in het les- en inspiratiemateriaal gezegd: “Het is belangrijk om een moreel kompas te hebben, weten welke zaken echt belangrijk voor jou zijn en onder alle omstandigheden vasthouden aan die normen en waarden.”
De bedoeling van het les- en inspiratiemateriaal is zowel historisch als levensbeschouwelijk. Het is daarom geschreven door docenten geschiedenis en levensbeschouwing. Het is in twee varianten beschikbaar, voor het primair onderwijs en voor het voortgezet onderwijs. Het kan vrij gedownload worden van de website van de NKSR.