De inkomsten van de kerken over 2009 uit de Actie Kerkbalans zijn nagenoeg gelijk gebleven. Dit bleek op 13 januari tijdens een persconferentie in Utrecht. De R.-K. Kerk laat een zeer lichte daling zien, de Protestantse Kerk kent een stijging van de inkomsten uit Kerkbalans van bijna 1 procent ten opzichte van 2008. Het beeld binnen de zeven bisdommen wisselt sterk: Het Aartsbisdom Utrecht noteert een flinke stijging (2,2 procent), het bisdom Den Bosch is in 2009 de grootste daler met 2,6 procent minder inkomsten.

De bisdommen Groningen-Leeuwarden, Haarlem-Amsterdam en Breda blijven ongeveer stabiel qua inkomsten uit Kerkbalans (geen grotere stijging of daling dan circa 1 procent). De andere bisdommen kennen grotere veranderingen tussen 2008 en 2009. Stijging in de inkomsten Kerkbalans is behalve in het Aartsbisdom Utrecht ook in het bisdom Rotterdam (1,4 procent) te vinden. In het bisdom Roermond is er sprake van een behoorlijke daling (1,5 procent). Dit jaar loopt de actie van 16 t/m 30 januari met als motto ‘Een kerk is van blijvende waarde’.

‘Stabilisatie’
E. Duijsens, econoom van het bisdom Haarlem-Amsterdam en voorzitter van de Interkerkelijke Commissie Geldwerving (ICG), gaf in Utrecht tekst en uitleg bij de cijfers. Hij noemde 2009 voor de R.-K. Kerk een “jaar van stabilisatie” maar kon nog niet zeggen of nu de langjarige Kerkbalanstrend van ‘minder mensen geven meer geld’ is doorbroken. Voor 2010 blijven de inkomsten van de Protestantse Kerk waarschijnlijk gelijk, die van de R.-K. Kerk vertonen landelijk een lichte daling ten opzichte van een jaar eerder. Deze verwachting is gebaseerd op toezeggingen in 220 parochies en laat zien dat de opbrengsten vermoedelijk dalen met bijna 2 procent tot een bedrag van € 59,7 miljoen.
Duijsens noemde de economische crisis, vergrijzing en het stokken van de activiteiten rond Kerkbalans Nieuwe Stijl als mogelijke verklaringen voor de lagere prognoses van 2010. Of de negatieve publiciteit van het afgelopen jaar de R.-K. Kerk parten speelt met Kerkbalans betwijfelt de ICG-voorzitter: “Kerkbalans is een lokale aangelegenheid en mensen laten uiteindelijk hun financiële bijdrage niet afhangen van zaken die het plaatselijke niveau overstijgen.”

Kerkbalans Nieuwe Stijl
Winst is er nog te behalen met het vijf jaar geleden gestarte traject van Kerkbalans Nieuwe Stijl, zo verwachten zowel de R.-K. Kerk als de Protestantse Kerk. Op dit moment wordt gewerkt aan een evaluatie van de effecten van de vernieuwingen die indertijd werden voorgesteld en geïmplementeerd. Deze evaluatie is in het eerste kwartaal van 2011 gereed.
Versterking van Kerkbalans en verhoging van de inkomsten is bovendien dringend gewenst. Uit de cijfers van de Katholieke Kerk blijkt dat de totale uitgaven in 2009 ten opzichte van een jaar eerder opnieuw zijn gestegen. Een voortdurende zorg zijn daarbij de uitgaven aan het onderhoud van de monumentale kerkgebouwen. De R.-K. Kerk onderzoekt dan ook de mogelijkheden voor een centrale facilitering voor Kerkbalans, waar de parochies gebruik van kunnen maken. Lokaal bemerkt Duijsens een groeiende “sense of urgency”, met name op het gebied van kerkgebouwen. Die kunnen in de toekomst niet allemaal open blijven, zo is steeds meer het gevoel.

Voor de cijfers van de R.-K. Kerk klik hier.
Voor de kerncijfers van de kerkgenootschappen klik hier.
Voor de PKN resultaten klik hier.