Kardinaal tegen jongeren: ‘vrede met de hemel’ omarmen
In de H. Martinuskerk te Arnhem vond op Palmzondag 14 april de jaarlijkse Wereldjongerendag bijeenkomst plaats voor jongeren uit het Aartsbisdom Utrecht. De dag werd georganiseerd door het Jongeren Platform Aartsbisdom Utrecht (JPU) en begon met een Eucharistieviering waarin kardinaal Eijk hoofdcelebrant was.
Het JPU-koor onder leiding van priesterstudenten Paulus Tilma (dirigent) en Alex van den Hende (orgel) verzorgde de muzikale begeleiding. ‘s Middags gaven rector Kuipers van het Ariënsinstituut en kardinaal Eijk ieder een lezing, waarna de groep jongeren zich in tweeën splitste: de ene helft deed een ludieke speurtocht door de stad, terwijl de rest zich naar de koorzolder begaf voor een koorrepetitie voor de Chrismamis op 17 april. Daarna kwamen alle jongeren samen voor de aanbidding van het Allerheiligste, waarna de dag werd afgesloten met een diner.
‘Vrede omarmen’
In zijn preek ging kardinaal Eijk in op het verhaal van de intocht in Jeruzalem. Jezus wordt daar toegeroepen als een vredesvorst, die onder meer ‘vrede in de hemel’ komt brengen. De mensen zien in Jezus een politieke Messias: dat Hij vrede komt brengen, “moet voor de inwoners van Jeruzalem betekenen dat Hij ze gaat bevrijden van de gehate Romeinen,” aldus de Utrechtse aartsbisschop. Met ‘vrede in de hemel’ wordt echter bedoeld dat door Jezus vrede wordt gesloten tussen God en ons mensen. Kardinaal Eijk: “Deze vrede was verbroken door onze liefdeloosheid jegens God en medemens. Voor deze vrede moet een prijs worden betaald. Er moet boete worden gebracht voor onze liefdeloosheid. Die prijs betaalt Jezus aan het kruis met Zijn bloed. Laten wij Jezus in deze Eucharistieviering ontvangen met vreugde, blijdschap en oprechte liefde, zonder bijbedoelingen, en de ‘vrede met de hemel’ omarmen en vasthouden. En als we die vrede omarmen, dan willen we ook zelf de boodschapper van die vrede zijn.”
‘Christus leeft’
Rector Kuipers ging ‘s middags in op de recent gepubliceerde postsynodale apostolische exhortatie ‘Christus vivit’ (‘Christus leeft’) van paus Franciscus, geschreven na de Bisschoppensynode over jongeren, geloof en de onderscheiding van de roeping in oktober 2018 in Rome. Het bijzondere van deze exhortatie is “dat hij in de eerste plaats gericht is aan de jongeren,” aldus Kuipers: “de tekst is bedoeld als een bemoediging voor jonge mensen.” In het document wil de paus jongeren meegeven dat Christus altijd bij hen is, ook in tijden van moeilijkheden. Kuipers nam de jongeren vervolgens in vogelvlucht mee door de tekst. Daarbij noemde hij hoofdstuk vier, getiteld ‘Een geweldige boodschap voor jongeren’, het hart van de exhortatie. Paus Franciscus geeft hen hier drie grote waarheden mee: God is liefde, Jezus redt je en Hij leeft.
Zeven zwaarden
In zijn voordracht baseerde kardinaal Eijk zich op het thema van de Wereldjongerendagen in Panama: ‘Zie de dienstmaagd des Heren; mij geschiede naar uw woord (Lc 1,38)’. Als Maria deze woorden spreekt tegen de engel, “geeft ze zich helemaal weg aan God. Ze tekent als het ware een blanco cheque, waarop God zelf het bedrag mag invullen,” aldus de kardinaal. Er waren hoogtepunten: de geboorte van Jezus Christus, de Tenhemelopneming van Maria en haar kroning in de hemel, maar wat eraan vooraf ging, was niet gering en “daarom is een blanco cheque tekenen altijd gevaarlijk,” zo stelde de aartsbisschop. De traditie van de Kerk telt zeven zwaarden waarmee het hart van Maria is doorboord, zoals de vlucht naar Egypte en het dode lichaam van Jezus dat na de kruisafname nog even op de schoot van Zijn moeder wordt gelegd (de pietà) [foto hierboven: pietà in de H. Martinuskerk].
Kardinaal Eijk: “Die zeven zwaarden zijn door Maria heengegaan, maar geen moment is het in haar opgekomen om Jezus ontrouw te worden, om terug te komen op haar woorden ‘Zie de dienstmaagd des Heren, mij geschiede naar uw woord.’ […] Zijn wij net als Maria bereid om God een blanco cheque te geven?” Dat doe je bijvoorbeeld al wanneer je elkaar het jawoord geeft aan het altaar (roeping tot het huwelijk), bij een priesterroeping of bij een roeping tot religieus: je weet niet wat de toekomst zal brengen.
Speurtocht
In het tweede middagdeel ging de helft van de jongeren in groepjes naar buiten voor een speurtocht door een drietal Arnhemse wijken. De rest bleef in de kerk voor de koorrepetitie. Na een korte pauze stond vervolgens aanbidding van het Allerheiligste op het programma, waarbij ook biechtgelegenheid was. Daarna stond in de zaal naast de kerk het eten klaar.
‘Bemoedigend’
Voor student Constant, acoliet tijdens de H. Mis ‘s ochtends, was dit zijn derde diocesane Palmzondagbijeenkomst. Wat hem aanspreekt is het samenkomen met jongeren met hetzelfde geloof. “Je ontmoet hier jongeren met dezelfde waarden en normen, die ook leven vanuit het geloof. Dat vind ik altijd vrij uniek, want in het dagelijks leven (ook in de klas, op school) kom je die niet zo vaak tegen. We zijn toch met een relatief kleine groep in Nederland. Het is bemoedigend om op deze manier samen te komen.” Hij is blij met de afwisseling in het programma – “aandacht voor geloof, maar ook een gezellige buitenactiviteit: daardoor is er een mooi evenwicht.”
Ook Renske was er al vaker bij op Palmzondag. Zij vindt deze dagen “altijd heel gezellig. Je ontmoet veel verschillende jongeren die je vervolgens vaker terugziet bij dit soort activiteiten.” Net als Constant vindt zij dat de afwisseling van geloofsverdieping en een andere activiteit voor een goede mix zorgt. “Met name de presentaties van rector Kuipers en kardinaal Eijk vond ik vandaag heel interessant.”