“Dit rondetafelgesprek is een belangrijk moment om opnieuw met u van gedachten te kunnen wisselen over het pijnlijke onderwerp van het seksueel misbruik van minderjarigen in de R.-K. Kerk.” Dit zei kardinaal Eijk namens de Bisschoppenconferentie en de Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR) op woensdag 29 juni 2016. Kardinaal Eijk en de voorzitter van de KNR broeder Van Dam waren te gast bij de vaste Commissie voor Veiligheid en Justitie van de Tweede Kamer. In het rondetafelgesprek sprak kardinaal Eijk ook over geheimhoudingsclausules.

“De afhandeling van misbruikzaken door overeenkomsten met geheimhoudingsclausules was eerder dit jaar onderwerp van publiciteit. De heer Deetman heeft niet kunnen vaststellen dat hierbij sprake was van uitgeoefende dan wel gevoelde druk. De clausules waarnaar gerefereerd wordt, zijn tot stand gekomen in samenspraak met mediators en advocaten van slachtoffers. Het is nooit onze bedoeling geweest dat slachtoffers niet mochten spreken over wat hen is overkomen.”

Excuses voor beschaamd vertrouwen
De kardinaal bood in de Tweede Kamer namens de Bisschoppenconferentie en de KNR opnieuw oprechte excuses aan. Hij deed dit aan de slachtoffers, hun dierbaren en allen, wier vertrouwen is beschaamd door mensen van de Kerk. “Dat jonge mensen die liefdevolle zorg bij ons niet hebben gevonden en in kerkelijke instellingen geen bescherming en liefdevolle bejegening vonden, maar seksueel zijn misbruikt heeft ons en vele anderen diep geraakt. Immers, seksueel misbruik van minderjarigen ondergraaft alles wat de kern is van het christelijk geloof en de daaruit voortvloeiende ethiek. Het is de opdracht van de Kerk die voor te houden en zelf in praktijk te brengen en daaraan heeft het met betrekking tot een kwetsbare groep mensen vaker geschort dan wij aanvankelijk dachten. Dit was, is en blijft voor bisschoppen en hogere oversten een belangrijke drijfveer om voor de slachtoffers van seksueel misbruik alles te doen wat menselijkerwijs in ons vermogen ligt.”

Respect voor de slachtoffers
De kardinaal sprak namens de Bisschoppenconferentie en de KNR over drie uitgangspunten: 1) transparantie ten aanzien van seksueel misbruik, 2) onafhankelijkheid van het onderzoek van het seksueel misbruik en de behandeling van klachten van seksueel misbruik, 3) respect voor de slachtoffers. “Het belangrijkste is het respect voor de slachtoffers,” benadrukte hij. “Wij voelen ons zeer betrokken bij hen. Met de heer Deetman erkennen en waarderen wij de moed die slachtoffers hebben gehad om hun misbruikgeschiedenis ter kennis te brengen van de Klachtencommissie.”

Een leerproces voor de R.-K. Kerk
De R.-K. Kerk heeft bij het opzetten van regelingen grenzen opgezocht, ook in juridische en kerkrechtelijke zin. Kardinaal Eijk gaf daarbij aan dat bisschoppen en hogere oversten in de afgelopen jaren een leerproces hebben doorgemaakt. In het rondetafelgesprek werd ook naar de toekomst gekeken. Ook in dat verband hechtten kardinaal Eijk en broeder Van Dam eraan op te merken dat de R.-K. Kerk van het verleden heeft geleerd.

Zij bedankten de vaste Commissie voor Veiligheid en Justitie voor haar aandacht voor dit pijnlijke onderwerp, de slachtofferorganisaties die de slachtoffers een stem hebben gegeven, en de vele deskundigen die de Stichting Beheer en Toezicht aan zich heeft weten te binden om de slachtoffers adequaat te begeleiden bij de klachtbehandeling, het bieden van hulp en het toekennen van compensaties.

– Download de mondelinge inbreng van kardinaal Eijk t.b.v. rondetafelgesprek d.d. 29 juni 2016
– Zie de website van de Tweede Kamer voor meer informatie over het rondetafelgesprek van de vaste Commissie voor Veiligheid en Justitie op 29 juni.

Presentatie slotmonitor
Daags voor het rondetafelgesprek publiceerde de voormalige Commissie Deetman de slotmonitor. Deze overziet wat de R.-K. Kerkprovincie in Nederland de afgelopen vijf jaar deed om slachtoffers van seksueel misbruik en van excessief geweld tegen minderjarigen hulp, erkenning en genoegdoening te geven.

– Lees hier het bericht over de slotmonitor op de website van de R.-K. Kerk in Nederland