“Het is tot nu toe heel intensief geweest en daardoor ook vermoeiend, maar ik ben blij dat ik deel mag uitmaken van deze synode over het pastoraat van huwelijk en gezin. We hebben de afgelopen dagen op verzoek van paus Franciscus open en met respect voor elkaars mening met elkaar gesproken, dat is verhelderend en leerzaam ook omdat in ieder werelddeel weer andere zaken een belangrijk aspect uitmaken van het huwelijks- en gezinspastoraat.”

Op een persconferentie vrijdagochtend 17 oktober in Rome begon kardinaal Eijk met iets te vertellen over zijn persoonlijke beleving van de synode over het gezin. Ook lichtte hij toe welke betekenis de verschillende verslagen hebben die de afgelopen week naar buiten zijn gebracht.

Kardinaal Eijk maakte duidelijk dat het niet de intentie van de Bisschoppensynode is om de leer van de Kerk over huwelijk en gezin te veranderen, maar dat de synodevaders zich vooral hebben gebogen over de vraag hoe deze leer op heldere en hedendaagse wijze voor het voetlicht kan worden gebracht. Hoe kunnen we de boodschap van de Kerk op dit gebied met vrucht communiceren, gelet op de noden in het gezinspastoraat en de socioculturele veranderingen van deze tijd? Ook de barmhartigheid waar paus Franciscus steeds toe oproept krijgt hierin zijn plek. “We moeten in het pastoraat iedereen met barmhartigheid tegemoet treden, ook diegenen met wie we het niet eens zijn, maar die barmhartigheid betekent ook dat we moeten proberen mensen te brengen tot de weg die Christus ons wijst. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor homoseksuelen.” Dat betekent dat aan mensen die homoseksueel zijn, een leven van onthouding wordt aanbevolen. Geweld tegen en discriminatie van homoseksuelen werd door de deelnemers aan de synode unaniem veroordeeld.

Wat de voorzitter van de Nederlandse Bisschoppenconferentie mee wil nemen naar Nederland is meer aandacht voor het pastoraat rondom het huwelijk. “Ik heb daarvan veel inspirerende voorbeelden gehoord uit andere landen. In Nederland is daar nu te weinig aandacht voor. Te vaak blijft de voorbereiding op het kerkelijk huwelijk beperkt tot één tot drie gesprekken voorafgaand aan de huwelijkssluiting. Door een gedegen voorbereiding op het huwelijk en blijvende begeleiding tijdens het huwelijk kunnen relaties worden gered.” Op vragen in relatie tot huwelijken die op een scheiding zijn uitgelopen, zei de kardinaal dat zich onder de deelnemers aan de synode een meerderheid aftekent voor onderzoek naar mogelijkheden om de procedure voor de nietigverklaring van huwelijken te versnellen. “Dat geldt voor die gevallen dat de fase om zo’n huwelijk nog te kunnen redden voorbij is. Voordat het zover is, moeten we er alles aan doen om een scheiding te voorkomen.”

Voor hertrouwd gescheidenen willen de synodevaders de alternatieven voor het deelnemen aan de communie meer en beter voor het voetlicht brengen. “Deze mensen mogen tijdens het communiceren altijd naar voren komen met gekruiste armen om de zegen te ontvangen en mogen zich welkom en geliefd weten in de gemeenschap van Christus.”
Vandaag wordt gesproken en gestemd over het einddocument van deze synode, dat een advies is aan de Paus en uitgangspunt vormt voor de bisschoppensynode over huwelijk en gezin die zal worden gehouden in 2015.