Kardinaal Eijk was op zondag 22 oktober hoofdcelebrant in de Eucharistieviering te Raalte (parochie Heilig Kruis): reden was het 125-jarig jubileum van de kerkwijding van de kerk Heilig Kruisverheffing, die bovendien 25 jaar geleden tot basiliek werd verheven. Deze kerk staat wel bekend als ‘de kathedraal van Salland’. Concelebranten waren pastoor J. Baneke, parochievicaris G. Nijland en emeritus pastoor J. Verweij.

Aan het eind van de viering in de rijk versierde kerk kreeg scheidend koster Jo Hulzebosch uit handen van kardinaal Eijk de Willibrordplaquette uitgereikt. Hulzebosch zette zich in de afgelopen acht jaar op diverse fronten in als vrijwilliger.

In zijn preek stond de Utrechtse aartsbisschop stil bij Zacheüs, de rijke tollenaar die Jezus wil zien als Hij door zijn stad Jericho trekt. Omdat hij klein van gestalte is, klimt Zacheüs in een vijgenboom – als tollenaar int hij geld voor de Romeinse bezetter en dus is hij niet welkom bij zijn stadgenoten thuis. Kardinaal Eijk: “Het Evangelie van Zacheüs met zijn kleine gestalte wordt niet gelezen bij het 125-jarig jubileum van de wijding van de H. Kruis-basiliek, omdat de Raaltenaartjes zulke kleintjes zijn. Integendeel. Want ze hebben 125 jaar geleden een kathedraal van een kerk neergezet, de kathedraal van Salland. Vanwege de kathedrale allure van dit kerkgebouw zou ik bijna in de verleiding komen om de Heilige Stoel te verzoeken de bisschopszetel van Utrecht te verplaatsen naar Raalte. De kleinheid van Zacheüs is een beeld voor de kleinheid van ons mensen in het algemeen. Wij zijn klein, nietig en kwetsbaar in het licht van het heelal, en zeker in dat van de eeuwigheid, in het licht van God.”
“Dit neemt echter niet weg dat God de mens een grote waardigheid heeft gegeven: Hij heeft ons immers naar Zijn beeld en gelijkenis geschapen. En God houdt oneindig veel van ons mensen zonder onderscheid, of we nu heiligen zijn of zondaars, wellicht zelfs buitengewoon onsympathieke zondaars, zoals Zacheüs.” Jezus ziet Zacheüs en brengt zo een grote verandering bij hem teweeg: niet langer draait hij mensen een poot uit maar hij betaalt ze ruimhartig terug. En Jezus zegt zelfs: “Zacheüs, kom vlug naar beneden, want vandaag moet ik in uw huis te gast zijn.”

Kardinaal Eijk merkte op dat inwoners van Raalte al vanaf de 12de eeuw als het ware – zoals Zacheüs deed door in een wilde vijgenboom te klimmen – de weg omhoog hebben gezocht als een teken van hun kant om God te eren en een relatie met Hem aan te gaan. Dat deden zij door de bouw van de Plaskerk, die later in protestantse handen is overgegaan. “Zij wilden een eigen ruimte hebben waarin zij de ziel konden verheffen en zich zo voor Christus openstellen. De Plaskerk heette toen ook ‘de kerk van de Heilige Kruisverheffing’. … En Jezus deed in de kerk in Raalte hetzelfde als eertijds in het huis van Zacheüs. Hij trad er binnen en nam er Zijn intrek door Zijn aanwezigheid in het sacrament van de Eucharistie,” aldus de aartsbisschop.
“Sinds 1892 kent katholiek Raalte deze kerk met haar drie hoge hallen en kloeke toren die ons helpt om de ziel te verheffen tot de Heer. Helaas lopen tegenwoordig veel mensen deze kerk voorbij en laten zo de kans liggen om hier God te ontmoeten. Voor hen moeten we bidden dat zij de schat mogen ontdekken die hier ook voor hen klaar ligt. Gelukkig zijn er ook velen die deze kerk nog steeds weten te vinden als een plek bij uitstek om God te ontmoeten in het beluisteren van Zijn Woord uit de Schrift en de viering van de sacramenten. Bij dit 125-jarig jubileum binnen we dat deze schitterende basiliek in Raalte nog eeuwenlang een plek mag blijven waar heel veel mensen de ziel tot God weten te verheffen en evenals Zacheüs tot de liefdevolle gezindheid van Jezus mogen komen.”

Foto’s: Geert Hannink