De eerste Diocesane Kostersdag van het Aartsbisdom Utrecht op 16 januari in Utrecht is met 520 deelnemers een groot succes geworden. Vanwege de overweldigende belangstelling was de dag verplaatst van Dijnselburg in Zeist naar de Sint Catharinakathedraal en de nabijgelegen Nicolaïkerk. Hoofdorganisator is bisschoppelijk ceremoniarius G. Lokate, die eerder jaren als koster in Raalte werkte. Hij is onder de indruk van “het grote enthousiasme” onder de deelnemers, die in leeftijd varieerden van 18 tot 88. “Er komt dan ook een zeker een vervolg.”

Lokate: “Vooraf hebben we over onze plannen gesproken met de interdiocesane kostersbond en met een twaalftal kosters uit het aartsbisdom. Deze dag is een bevestiging geworden wat we al wisten: er moet regelmatiger aandacht zijn voor het werk van kosters. Kosters willen graag training en scholing maar ook bevestiging ontvangen.”

‘Waardering’
De dag ging van start met een pontificale Eucharistieviering in de Sint Catharinakathedraal, met als hoofdcelebrant aartsbisschop Eijk. De drie bisschoppelijk vicarissen Woorts (Utrecht), Pauw (Arnhem) en Cornelissen (Deventer) en plebaan Van der Vegt concelebreerden.
In zijn welkomstwoord benadrukte mgr. Eijk dat de dag bedoeld was als ontmoeting: onderling en met het bisdombestuur. “Deze dag is óók een teken van erkentelijkheid en waardering voor uw werk.” In zijn preek benadrukte hij het belang van de Eucharistie: “Christus geeft zichzelf dan onder de gedaante van brood en wijn. Tot een intenser contact met God kunnen we niet komen, dit is het hoogtepunt en de bron van het christelijk leven.” Ook kosters leveren daaraan een bijdrage, aldus mgr. Eijk: “Met uw bijzondere zorg voor het kerkgebouw, de sacristie en de waardige viering. Ook dragen kosters de zorg voor het tabernakel waar het Lichaam van Christus wordt bewaard. Daarom is dit huis, deze kathedraal, uw parochiekerk het huis van God. Jezus verblijft er. Daarbij stilstaan en een kniebuiging maken is een teken van liefde en respect voor God en bovendien een getuigenis voor anderen die dat zien.”
De speciale deurcollecte na afloop van de viering bracht een kleine 2.200 euro op voor het werk van pater Boksebeld, een salesiaan uit Raalte die al jaren in Haïti werkt. Hij heeft daar met andere salesianen de zorg voor scholen en een kindertehuis, ook deze instellingen zijn door de aardbeving zwaar getroffen.

‘Bewaker’
Mgr. Woorts, tevens vicaris voor de Liturgie, verzorgde een lezing tijdens het middagprogramma in de Nicolaïkerk. Hij benadrukte dat koster-zijn vraagt om “toeleg, kunde en oplettendheid. Ook kosters hebben te maken met de vele veranderingen die de laatste decennia zijn opgetreden in het parochieleven en de liturgie, aldus mgr. Woorts. “Was er vroeger doorgaans maar één koster, nu kennen verreweg de meeste parochies een team van kosters. Hebben de meesten van ons nog de tijd meegemaakt dat elke parochie zijn vaste pastoor had – vaak jarenlang dezelfde –, nu is een pastoor benoemd voor een groot parochieverband of een grote parochie met meer kerkgebouwen.”

Een kerntaak van de koster heeft volgens mgr. Woorts te maken “met het omgaan met het heilige, met het Allerheiligste.” Het woord ‘koster’ houdt daarmee verband. De benaming ‘koster’ komt van het Latijnse custos dat ‘bewaker’ betekent. Een ander woord – een woord dat je verder nooit hoort, maar dat niet alleen te vinden is in oude kerkelijke woordenboeken, maar ook in de huidige Van Dale – voor koster is: ‘sacristein’. We horen er ons woord ‘sacristie’ terug. ‘Sacristein’ is afgeleid van het Latijnse ‘sacer’ wat ‘heilig’ of ‘gewijd’ betekent. Als koster bent u bewaker, custos van het heilige, van wat gewijd is, God toegewijd, door de zorg die u draagt voor het kerkgebouw, voor de liturgische paramenten en het liturgisch vaatwerk.”

Voor de volledige tekst, klik hier.

Woensdag 20 januari om 17.10 uur wordt een verslag van deze dag uitgezonden door RKK op Nederland 2 in Katholiek Nederland TV.