De jaarlijkse diakendag van het Aartsbisdom Utrecht stond zaterdag 14 januari in het teken van ecologische spiritualiteit en duurzaamheid vanuit rooms-katholiek perspectief. Inspiratiebron was de encycliek Laudato si’ van paus Franciscus. Diaken Pier Tolsma (van het bisdom Rotterdam) en diaken Jouke Schat (van het Aartsbisdom Utrecht) verzorgden lezingen in het kader van deze thematiek.

De dag begon in de kapel van Dijnselburg (Zeist) met een pontificale Eucharistieviering waarin kardinaal Eijk de hoofdcelebrant was. Concelebranten waren mgr. Hoogenboom en vicaris Pauw; diaken Fokke van Dalen assisteerde.

De replica van het beeld van OLV van Fatima die deze winter in het aartsbisdom is ter voorbereiding op de diocesane bedevaart naar Fatima en Lissabon, was ook aanwezig tijdens de diakendag. In zijn homilie ging kardinaal Eijk daarom in op de boodschap van Maria, de Moeder van Jezus. De kern daarvan is: ‘bekeer je’. Maar er zijn bij haar verschijningen op diverse plaatsen ook eigen accenten. Kardinaal Eijk: “Een bijzonder accent van de boodschappen van Fatima betreft de oproep om offers te brengen. Het gaat om offers door gebed, boete of op andere manieren. Dit met als doel te bewerkstelligen dat mensen die door zonde van God vervreemd raken, de kracht krijgen om tot Hem terug te keren. En zo te voorkomen dat ze voor eeuwig verloren gaan. Ook vroeg Maria om offers te brengen om daarmee te vragen om vrede.”

Na de H. Mis sprak diaken Pier Tolsma over ‘Manna in de woestijn – Op zoek naar een ecologische spiritualiteit’. Tolsma besteedt op zijn blog veel aandacht aan de sociale leer van de R.-K. Kerk. Zo publiceerde hij een korte geschiedenis van het kerkelijk denken over milieu, waarin hij de ‘Tien Geboden voor het Milieu’ van paus Benedictus XVI koppelt aan Laudato si’.

Nadat hij zichzelf kort had geïntroduceerd, vertelde Tolsma dat hij bij het verschijnen van de encycliek Laudato si’ “hiermee aan de slag moest.” Als reden daarvoor noemde hij niet alleen het onderwerp, maar ook de aanpak van paus Franciscus. In zijn inleiding gaf Tolsma achtereenvolgens een kort overzicht van de inhoud van de encycliek en van haar plaats in het denken van de Kerk over schepping en duurzaamheid. In het derde deel van zijn lezing besprak hij de oproep van paus Franciscus om te komen tot een ecologische spiritualiteit en hoe die te bereiken. Tot besluit legde hij zijn gehoor enkele gespreksvragen voor.

De lezing van diaken Tolsma is in grote lijnen terug te lezen op zijn website: klik hier.

Na de lunch sprak diaken Jouke Schat, onder meer secretaris van de Vereniging van Nederlandse Voedselbanken, over ‘Voedselbank: tussen verspilling en armoede’. Aan de hand van een PowerPoint presentatie en diverse filmpjes schetste hij een beeld van hoeveel voedsel er wereldwijd wordt verspild en wat daar zoal de oorzaken van zijn.

Haaks op die grote voedselverspilling staat de wereldwijde armoede. Zo leven er in Nederland volgens de criteria van de Voedselbanken zo’n 1,2 miljoen mensen onder de armoedegrens (cijfers 2014). Daarvan kunnen de Voedselbanken er 90.000 (7,5%) helpen. Vervolgens ging Schat in op de rol die kerken spelen bij het bestrijden van armoede en tot slot besprak hij de (professionalisering van de) organisatie van de Voedselbanken.

De volgende diakendag vindt plaats op 20 januari 2018.