Diakendag: ‘Jezus was een ontzettend leuke leraar’
In Raalte (parochie Heilig Kruis) werd op zaterdag 25 januari de jaarlijkse ontmoetingsdag voor permanente diakens van het Aartsbisdom Utrecht gehouden. Zo’n dertig permanente diakens en een aantal echtgenotes waren naar de basiliek H. Kruisverheffing gekomen, waar de dag werd geopend met een Eucharistieviering. Het vervolgprogramma, waaronder een lezing door prof.dr. B.J. Koet, vond plaats in de naastgelegen pastorie. De dag werd afgesloten met een drankje.
Het Projectkoor Raalte ondersteunde de H. Mis muzikaal. Hoofdcelebrant mgr. Hoogenboom haalde in zijn preek de openingszin uit de Evangelielezing aan: “Gaat uit over de hele wereld en verkondigt het Evangelie aan heel de schepping.” Hij legde vervolgens de relatie tussen deze opdracht en het Feest van de Bekering van de Heilige Apostel Paulus dat deze dag werd gevierd. Het wezen van diens bekering is de ontmoeting met de verrezen Heer die Paulus tot één van Zijn leerlingen maakt, aldus de Utrechtse hulpbisschop. Mgr. Hoogenboom benadrukte dat liturgie en diaconaal handelen bij elkaar horen.
“Vanuit de Eucharistie worden we geroepen de wereld in te trekken om het geloof dat we hebben gevierd ook in het leven van alledag tot uitdrukking te brengen in onze liefde tot God en onze naaste” zo zei mgr. Hoogenboom. “De Heer geeft Zichzelf in de H. Eucharistie aan ons opdat wij ons leven ook geven aan onze broeders en zusters, vooral hen die in armoede en nood verkeren. Daarom is het zo mooi dat gelovigen vandaag tijdens de offerande gaven voor de Voedselbank van Raalte e.o. naar het altaar dragen.” De aanwezige diakens en parochianen van de H. Kruisparochie was namelijk gevraagd om zich bij het eucharistisch offer aan te sluiten door gaven in de vorm van producten voor de Voedselbank van Raalte e.o. mee te brengen. De Eucharistieviering liep uit op een moment van aanbidding van het Allerheiligste.
De middag stond in het teken van de Bijbeltekst Johannes 13,1-20. Eerst verzorgde prof.dr. B.J. Koet een inleiding over deze tekst. Professor Koet is diaken van het bisdom Haarlem-Amsterdam, hoogleraar Nieuwe Testament en buitengewoon hoogleraar Vroegchristelijke literatuur aan de Tilburg School of Catholic Theology. Daarna gingen de diakens in vier groepen uiteen voor een contemplatieve dialoog (een manier van gezamenlijke geestelijke lezing van de Heilige Schrift) over dezelfde tekst. Tot slot werd in dezelfde groepen gesproken over de vraag hoe in de praktijk Eucharistie en diaconie met elkaar verbonden (kunnen) worden c.q. blijven.
In het bovengenoemde Bijbelfragment schrijft de evangelist Johannes over Jezus die tijdens het Laatste Avondmaal de voeten van zijn leerlingen wast. Koet reikte de deelnemers twee versies van de schrifttekst aan: de Willibrordvertaling en de Statenvertaling. Hij stelde dat niet iedereen Hebreeuws of Grieks hoeft te kunnen lezen, maar dat het wel belangrijk is om te beseffen dat een vertaling ‘maar’ een vertaling is en dat je daarom moet leren om verschillende vertalingen systematisch te vergelijken.
Om te beginnen deelde hij de zaal op in twee delen: vanuit de ene helft las iemand de Willibrordvertaling voor, waarna de toehoorders in de andere helft twee of drie woorden uit de tekst noteerden die hen opvielen of bijbleven. Vervolgens las iedereen deze hardop voor. Daarna gebeurde het omgekeerde aan de hand van de Statenvertaling.
Aansluitend leidde prof. Koet de diakens op een analyserende manier nogmaals door de tekst. Hij wees er op dat de Evangelist Johannes al in de aanhef van zijn verhaal (Joh. 13,1) heel duidelijk maakt dat Jezus uit liefde de voeten van zijn leerlingen wast. Voorts ging prof. Koet onder meer in op de betekenis van de voetwassing in de tijd van Jezus en Johannes, de veranderende betekenis van bepaalde woorden in de loop van de tijd en dat er in deze Evangelietekst een model van leren valt te onderscheiden: Jezus verricht uit liefde een onverwachte handeling (Hij wast de voeten van de leerlingen), hetgeen tot een vraag leidt, waarna een verklaring volgt. Jezus toont hier volgens Koet dat hij precies weet wat Hij is: een leraar. Door te laten zien dat Hij zijn leerlingen bemint, legt Hij hen een model voor waarnaar zij moeten handelen.
Koet: “Wij zijn het een beetje kwijt om te zien wat voor ontzettend leuke leraar Jezus was. […] Hij doet dit om ons aan het denken te zetten – en de voetwassing is bepaald niet het minste voorbeeld.”
Hoewel een aantal diakens een flinke afstand had moeten overbruggen voor deze dag, waren ze enthousiast over de gekozen locatie: zo noemde iemand de pastorie van de Raaltese basiliek “een fijne ruimte met een warme sfeer.” Ook het programma van de diakendag kon op waardering rekenen: “bijzonder om je op zo’n manier te verdiepen in een tekst” en “wat een mooie viering om de dag mee te beginnen.” Aan het einde van de ontmoetingsdag bedankte mgr. Hoogenboom pastoor Cornelissen en diaken Brinkhuis alsmede de vele vrijwilligers van de H. Kruisparochie voor de betoonde gastvrijheid.