De laatste volledige dag in Polen tijdens hun bedevaart brachten de pelgrims door in en om het heiligdom van Czestochowa. Dit beroemde bedevaartoord op de Jasna Góra (lichte berg), een heuvel in de stad, trekt jaarlijkse vele Polen. In een kapel van de barokke kerk van het Pauliner klooster op de heuvel bevindt zich de vurig aanbeden Zwarte Madonna van Czestochowa. In die kapel hadden de pelgrims ‘s ochtend vroeg de Mis.

Vanaf het hotel liepen de pelgrims naar het heiligdom waar zich het schilderij van Maria van Czestochowa bevindt. In de 14de eeuw werd de icoon bij een roofoverval beschadigd, de symbolische – en misschien echte – sporen zijn nog zichtbaar in het gezicht van Maria. Aan deze afbeelding van Maria worden vele wonderen toegeschreven, vandaar dat in de kapel een grote hoeveelheid votiefgeschenken is te vinden.

In zijn preek merkte mgr. Woorts op dat sommige pelgrims tot hun verrassing afgelopen nacht in een bruidssuite hadden doorgebracht. “We zijn hier in zeker zin in de bruidskamer van de Zwarte Madonna. Die zwarte kleur komt niet zozeer van de kaarsen die hier gebrand worden, maar is een verwijzing naar het Hooglied waarin klinkt: ‘Ik ben zwart en bekoorlijk, zegt de bruid.’ Dat gaat terug op de koningin van Sheba.”

Maria is de Moeder van de Heer en van ons allemaal, maar zij is ook de bruid van de Heer,” aldus de Utrechtse hulpbisschop. “Wij allen moeten ook bekoorlijk en schoon zijn voor de Heer. ‘Schoon’ wil zeggen dat ons hart een plaats van liefde is voor de Heer. We moeten, met al onze beperkingen, met ons leven doorverwijzen naar Christus en daarmee naar God zelf. Als we Maria vereren is dat niet in concurrentie met God, het is ten diepste een eerbetoon om wat God aan haar heeft gedaan. Daarom prijst ze Hem in het Magnificat. Op de icoon draagt ze Christus, maar met haar andere hand wijst ze op Hem.”
“God verheugt zich in ieder van ons,” zo zei mgr. Woorts tot besluit, “zoals in Maria, omdat ook wij Christus mogen dragen en schenken aan de wereld. Als individuen en als Kerk.”

Na de mis verzamelden de pelgrims zich in de rijk versierde kloosterkerk. Daar vertelde zuster Agnes in het Nederlands (zij woonde enkele jaren in Limburg) over de geschiedenis van deze Maria icoon en over het klooster waar het zich bevindt. De icoon van de Zwarte Madonna wordt versierd met metalen platen, jurken, kronen en sieraden. Eén keer per jaar wordt Maria ‘omgekleed’ en krijgt zij een andere rijk versierde mantel met attributen aan. Haar huidige mantel is een bijzondere: “Deze draagt zij slechts één keer in de vijftig jaar,” zo vertelde zuster Agnes.

Na deze introductie kregen de pelgrims een rondleiding over het heiligdom, dat ook moderne attributen herbergt. Zo is er behalve een schatkamer met religieuze kunst ook een ruimte gewijd aan de moderne Poolse geschiedenis, met voorwerpen uit de tijd van de vakbond Solidariteit die zich verzette tegen het communisme. De Nobelprijs voor de Vrede van Lech Walesa is hier eveneens te zien. ‘s Middags baden de pelgrims verdeeld over drie groepen de Kruisweg in het heiligdom.

Anton en Elly Gietman kregen van hun kinderen voor hun vijftigjarig huwelijk een reis aangeboden. De kezue viel op Polen, want “we wilden graag een keer de mooie grote kerken en de Zwarte Madonna van Polen zien,” aldus Elly. Anton vult aan: “De beelden van de Wereldjongerendagen in Krakau hadden ons enthousiast gemaakt over Polen. Ook wilden we Auschwitz een keer bezoeken. Met deze reis was die combinatie goed te maken.”
Over mooie kerken hebben ze niet te klagen gehad de afgelopen week, en over de bedevaart en met name ook de bedevaartleiding zijn beiden zeer te spreken. “Dat komt ook omdat de bedevaartleiders zo toegankelijk zijn.” Polen zelf heeft hen verrast – het land maakt een welvarender indruk dan ze vooraf dachten. “We hadden eigenlijk meer zichtbare armoede verwacht, ook omdat er best veel Polen naar Nederland komen om geld te verdienen.”