In zijn boodschap voor de Wereldgebedsdag voor de Schepping (1 september) doet paus Franciscus het voorstel om de traditionele zeven geestelijke werken van barmhartigheid aan te vullen met een achtste werk: zorg voor de schepping. De werken van barmhartigheid zijn gericht op het hele menselijke leven en alles wat het omvat. Daartoe hoort ook de zorg voor ons gemeenschappelijk huis: de aarde, aldus de paus.

Mensen van geloof en goede wil
Op 1 september viert de R.-K. Kerk, samen met de orthodoxe Kerken en de steun van andere kerken en christelijke gemeenschappen, de Wereldgebedsdag voor de Schepping. Bij deze gelegenheid publiceerde paus Franciscus een boodschap, waarin hij aandacht voor de zorg voor de schepping verbindt met het Heilig Jaar van de Barmhartigheid.
In 2007 deed de derde Europese Oecumenische Assemblée het voorstel om te komen tot een ‘Tijd van de Schepping’ die doorloopt tot 4 oktober, de gedachtenis van de heilige Franciscus van Assisi. Dit initiatief heeft geleid tot verschillende activiteiten ten behoeve van de heelheid van de schepping waarbij christenen van verschillende denominaties en ook niet-gelovigen betrokken zijn. Christen of niet, als mensen van geloof en goede wil moeten we verenigd zijn om barmhartigheid jegens de aarde te tonen, aldus de paus.

De armen en de aarde
De paus wijst op de gevolgen van de ecologische crisis. De mensheid mag niet onverschillig staan tegenover het verlies van biodiversiteit en de vernietiging van ecologische systemen. Deze worden vaak veroorzaakt door egoïstisch gedrag. De klimaatverandering staat mede aan de wieg van het vluchtelingenvraagstuk. De armsten van de wereld worden het meest getroffen door deze verandering. De mens is nauw verbonden met de hele schepping. Ieder schepsel heeft zijn eigen intrinsieke waarde. De paus roept ons op te luisteren naar de kreten van de armen en van de aarde en een gepast antwoord hierop te formuleren.

Je leven beteren
Het Heilig Jaar van de Barmhartigheid roept de gelovigen op tot een innerlijke bekering. We zijn gewend geraakt aan een bepaalde levensstijl met een verlangen meer te consumeren dan wat noodzakelijk is, zegt de paus. Hij nodigt gelovigen daarom in het Heilig Jaar van de Barmhartigheid uit tot een gewetensonderzoek en bekering. Hierin speelt het sacrament van boete en verzoening een belangrijke rol. We belijden onze zonden, aldus de paus, omdat we het verlangen hebben om te veranderen. De genade die God ons schenkt in het sacrament zal ons kracht geven om ons leven daadwerkelijk te beteren.
Meer respect voor de schepping moet zich concreet vertalen. De paus somt een aantal concrete zaken op, zoals het gebruik maken van openbaar vervoer, het scheiden van afval en gebruik van plastic en papier vermijden, het watergebruik beperken, onnodige lichten uit schakelen en enkel koken wat we redelijkerwijs kunnen eten. Het behoud van de schepping heeft ook een politieke en economische dimensie. De politiek en de economie moeten zich, aldus paus Franciscus, richten op de realisering van lange termijndoelen.

Voor de volledige tekst van paus Franciscus’ boodschap (Engels) zie de website van Radio Vaticana

Foto: Ramon Mangold