De Arnhemse Broederschap organiseert sinds 1853 vanuit Arnhem en omstreken een jaarlijkse bedevaart naar Onze Lieve Vrouw van Kevelaer. Dit jaar werd de bedevaart gehouden op zaterdag 3 oktober, met als thema ‘Evenwicht’. Aartsbisschop Eijk vergezelde de bedevaartgangers en ging voor in de pontificale hoogmis. Aan het einde van de dag was er een plechtig afsluitingslof. De sluitingsviering is op 25 oktober 2009 in de Walburgisbasiliek in Arnhem.

In zijn preek ging aartsbisschop Eijk in op de historie van de Kevelaerbedevaart. Hij memoreerde dat Hendrik Busman tijdens in 1641 zoals gewoonlijk een gebed uitsprak bij het ‘hagelkruis’ – een plek op het kruispunt van veldwegen, ter bescherming van gewas tegen onweer en hagelbuien. Tijdens zijn gebed hoorde hij een stem: “Op deze plaats moet u voor mij een kapelletje bouwen.” Dit werd twee maal herhaald, aldus mgr. Eijk, “waarop Busman besloot om van zijn schamele winst dagelijks iets te sparen voor dat kapelletje.”
De bouw van de kleine kapel vond plaats in 1642, deze werd in 1654 vervangen door de huidige genadekapel. Hierin is het genadebeeld geplaatst – een eenvoudige kopergravure, met de afbeelding van Maria, de moeder van Jezus, de Troosteres van de Bedroefden. Mgr. Eijk: “De keuze was gebaseerd op een nachtelijk verschijning van Maria aan de echtgenote van Hendrik Busman.” Op voorspraak van Maria zijn in Kevelaer zieken genezen, ook uit Nederland.

Lijdensverhaal
Aartsbisschop Eijk stelde in zijn preek een gelijkenis vast met Mariaverschijningen elders: “Maria als troosteres van bedroefde mensen, er is sprake van gebedsverhoringen en genezingen en als basis diende een verzoek om de bouw van een kerk/kapel om haar te vereren.”
Hij verwees naar het lijdensverhaal, waarin onder het kruis de jonge, onervaren Johannes en de evenwichtige Maria staan, zij is diep betrokken bij de menswording en het lijden van haar zoon. Mgr. Eijk: “Wat gebeurt er in dit gedeelte van het lijdensverhaal?” Het belangrijkste is dat “Johannes Maria tot moeder krijgt – zij heeft Johannes veel meer te bieden dan hij haar. Wij kennen Johannes van het Evangelie en andere pennenvruchten geïnspireerd door de Heilige Geest, producten van een rijpe, evenwichtige man: wijs, moedig en liefdevol. Zo was hij niet als jonge jongen onder het kruis. Maria heeft hem in zijn groei als apostel en evangelist veel geleerd. Johannes gaf Maria, als wijze en meest standvastige gelovige en aanhanger van Jezus ooit, via hemzelf ook aan ons als moeder.”

‘Aangeboren egoïsme’
“Alle Mariaheiligdommen wereldwijd hebben tot doel ons daaraan te herinneren, ook Kevelaer,” benadrukte de aartsbisschop. “Zij wilde haar zorg en liefde voor ons aan Hendrik Busman in 1641 hier in Kevelaer ook aan ons tonen. Zij is al met ziel en lichaam in de hemel, heeft al deel aan de verrijzenis, als geen andere heilige legt zij onze gebeden voor aan God Zelf. God zal Maria, die hem zo toegewijd diende als moeder van Zijn Zoon, niet snel iets weigeren.”

Wat kunnen wij van Maria en haar voorspraak verwachten? Mgr. Eijk: “Zij is de Troosteres van de Bedroefden: in tegenspoed, bij ziekte.” Het gaat niet primair om genezing, maar om Maria “als troosteres bij ons diepste probleem, het gebrek van elke menselijke ziel: vervreemding van God door aangeboren egoïsme, waarvan zij geheel door God is gevrijwaard. Dit aangeboren egoïsme is de diepste oorzaak van ons gebrek aan troost, innerlijk evenwicht en vrede,” aldus mgr. Eijk. Dat is de diepste vraag die wij via Maria aan God willen voorleggen: “Dat wij en anderen die we in onze gebeden mee hebben genomen, geen vervreemden van God blijven, maar in zijn vriendenkring worden opgenomen, komen tot dienst aan God en medemens als volgelingen van Jezus. Dit diepste gebed wordt verwoord in het gebed dat na het Onze Vader het belangrijkste van onze dagelijkse gebeden mag worden genoemd: ‘Heilige Maria, moeder van God, bid voor ons zondaars – dat wil zeggen vervreemden van God – nu en in het uur van onze dood. Amen’.”

Foto’s: Arnhemse Broederschap