Met een pontificale Eucharistieviering in de Utrechtse Sint Catharinakathedraal werd op 24 november in het Aartsbisdom Utrecht het ‘Jaar van het Geloof’ afgesloten. Van 11 oktober 2012 (de vijftigste verjaardag van het begin van het Tweede Vaticaans Concilie) t/m 24 november 2013 (hoogfeest van Christus, Koning van het Heelal) werd dit ‘Jaar van het Geloof’ gevierd, dat ook in het teken stond van 20 jaar Catechismus. Paus Benedictus XVI wilde hiermee een nieuwe impuls geven aan de missie van de Kerk.

Paus Benedictus XVI publiceerde in de aanloop naar het ‘Jaar van het Geloof’ het Motu proprio ‘Porta fidei’. Kardinaal Eijk stond in zijn preek stil bij deze tekst: “Hiermee riep de paus op om de deur van het geloof te openen. Maar hoe doe je dat, hoe gaat die deur open? Is daar veel kennis voor nodig, zijn visioenen een vereiste of gaat het om bijzondere religieuze gevoelens?” Benedictus XVI wijst weliswaar op het belang van kennis van het geloof, maar dat alleen brengt mensen niet tot geloof in Christus, aldus kardinaal Eijk. In de jaren veertig van de vorige eeuw was er immers nog veel geloofskennis, maar toch verlieten velen in de jaren zestig en later de Kerk. “Er is één manier om tot het geloof te komen, en dat is de persoonlijke ontmoeting met Jezus. Dit heeft Benedictus XVI meermalen gezegd. Voor geloof zijn geen visioenen nodig, en geloof is niet hetzelfde als gevoel.”

Luisteren en zien
De kracht van de persoonlijke ontmoeting blijkt ook uit de Evangelielezing (Lucas 23,35-43) van 24 november. Jezus opent de deur van het geloof voor één van de misdadigers die naast hem aan het kruis hingen, terwijl de andere moordenaar Hem afwijst. Kardinaal Eijk: “Jezus nodigt uit om de deur van het geloof te openen, maar Hij dwingt niet. De ene moordenaar kiest voor de persoonlijke ontmoeting, de andere gaat dit uit de weg. Maar wat betekent het om Jezus als koning te erkennen? Ik geef Hem dan in mijn innerlijk de mogelijkheid om mijn doelen en prioriteiten te bepalen. Dan maken we deel uit van het Koninkrijk van God.”

De volgens kardinaal Eijk “fantastische” Encycliek ‘Lumen fidei’ van paus Benedictus XVI en paus Franciscus werpt volgens hem licht op de vraag hoe het geloof door te geven. Geloof is namelijk luisteren en zien. Luisteren is ontmoeting, en wie de tekenen van Jezus zag, kwam tot geloof.
De ontmoeting komt nu tot stand door de Kerk. “Dat bent u, dat ben ik, dat zijn wij allen,” aldus kardinaal Eijk. “Als Jezus eenmaal onze doelen en prioriteiten bepaalt, blijkt dat uit ons spreken en handelen. Als wij over het geloof spreken, kunnen anderen erover horen. We worden gelijkvormig aan Jezus en dat kunnen mensen zien. Dat werkt aanstekelijk,” zo zei de aartsbisschop, die dit vergeleek met het licht van de Paaskaars dat via andere kaarsen wordt doorgegeven. “Hoe zetten we deur van het geloof open voor anderen? Heel concreet: als we hen de gelegenheid geven Jezus in ons te ontmoeten.”