Priesterkandidaten voor het Aartsbisdom Utrecht hebben vanaf september 2014 weer de mogelijkheid om te studeren in Utrecht. Zij nemen hun intrek in het Ariënsinstituut en volgen hun academische opleiding aan de Faculteit Katholieke Theologie (FKT), die sinds kort in de Utrechtse binnenstad is gevestigd. Daarnaast kunnen priesterkandidaten in Utrecht een niet-academisch opleidingstraject volgen: de geïntegreerde priesteropleiding. Voor kandidaten met een late roeping wordt de bestaande samenwerking met het seminarie Bovendonk van het bisdom Breda voortgezet.

Hiermee komt een einde aan de samenwerking met het bisdom Haarlem-Amsterdam, die sinds 2010 bestond. In dat jaar moest de Utrechtse priesteropleiding het Ariënskonvikt noodgedwongen de deuren sluiten wegens een gebrek aan studenten en financiële middelen. Utrechtse priesterstudenten konden voortaan hun opleiding volgen aan De Tiltenberg, het seminarie van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Kardinaal Eijk noemde het besluit tot sluiting destijds “één van de zwaarste beslissingen” die hij als bisschop heeft moeten nemen. Hij is dan ook verheugd dat het nu mogelijk is gebleken om de priesteropleiding wederom in Utrecht te vestigen. Kardinaal Eijk is het seminarie van het bisdom Haarlem-Amsterdam en bisschop Punt zeer erkentelijk voor de geboden gastvrijheid in de afgelopen periode.

In het kapittel en de priesterraad van het aartsbisdom is met instemming en vreugde gereageerd op de ‘nieuwe kans’ voor de Utrechtse priesteropleiding. De acht Utrechtse studenten die momenteel aan De Tiltenberg studeren, stappen komend najaar allen over naar Utrecht. Zij krijgen in de loop van dit jaar gezelschap van vier leden van de Colombiaanse congregatie ‘Misioneros de Cristo Maestro’ (Missionarissen van Christus Leraar). Zij zullen in een eigen communauteit wonen en volgen hun priesteropleiding eveneens in Utrecht, om vervolgens in het Aartsbisdom Utrecht als priester aan het werk te gaan. Rector P. Kuipers van het Ariënsinstituut wordt ook de rector van de nieuwe priesteropleiding.
Voor deze herstart van de Utrechtse priesteropleiding zijn diverse redenen. Zo blijkt de afgelegen en (vanuit het Aartsbisdom Utrecht gezien) excentrische ligging van De Tiltenberg voor meer praktische problemen te zorgen dan vooraf was verwacht, zeker met het oog op de ingroei van de priesterstudenten in (de clerus van) het aartsbisdom. Het was dan ook de grote wens van alle studenten en de bisdomstaf dat de priesteropleiding opnieuw in het aartsbisdom zou worden gevestigd.
Ook is de financiële situatie van het Aartsbisdom Utrecht ten opzichte van 2010 gunstiger: na de ingrijpende reorganisatie van de curie is het Aartsbisdom Utrecht geleidelijk aan financieel weer in balans gekomen. Bovendien bleek de priesteropleiding in Utrecht realiseerbaar omdat de kosten per student in de nieuwe opzet beduidend lager liggen dan ten tijde van het Ariënskonvikt. Eén van de redenen is dat de geïntegreerde priesteropleiding (GPO), bestemd voor studenten die niet op academisch niveau studeren, in het verleden door en op kosten van het aartsbisdom werd verzorgd.
Nu zal dat voor een deel door de Fontys Hogeschool gebeuren (die ook in de binnenstad van Utrecht gevestigd is). Mede daardoor is de opleiding goedkoper dan in de tijd van het Ariënskonvikt. Ook op andere terreinen (personeel, huisvesting) is de nieuwe priesteropleiding kleinschaliger en dus goedkoper. Doordat het Ariënsinstituut een beperkt aantal plaatsen heeft en het aantal priesterstudenten van het aartsbisdom weer een stijgende tendens vertoont, zullen er alleen priesters voor het aartsbisdom Utrecht kunnen worden opgeleid.