Priesterkandidaten voor het Aartsbisdom Utrecht kunnen vanaf volgend studiejaar hun opleiding volgen aan De Tiltenberg, het seminarie van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Het Aartsbisdom Utrecht is dit overeengekomen met het bisdom Haarlem-Amsterdam. Voor wat betreft de opleiding van permanente diakens werkt het aartsbisdom al samen met De Tiltenberg: vorig jaar sloot de diakenopleiding van het aartsbisdom haar deuren wegens een gebrek aan studenten en financiële middelen. Wat betreft de opleiding van kandidaten met een late roeping wordt de al bestaande samenwerking met het seminarie Bovendonk van het bisdom Breda voortgezet.

De aartsdiocesane priesteropleiding Ariënskonvikt zal aan het eind van het lopende studiejaar zijn deuren sluiten. De voornaamste reden is het sterk teruggelopen aantal priesterstudenten (in 1994-1995 waren dat er nog 40, maar in 2009-2010 nog slechts 12), waardoor handhaving van een eigen priesteropleiding financieel niet langer haalbaar is, mede gelet op de kwetsbare financiële situatie waarin het aartsbisdom zich ondanks een recente drastische reorganisatie nog steeds bevindt. Aartsbisschop W.J. Eijk noemt het besluit “één van de zwaarste beslissingen” die hij als bisschop heeft moeten nemen. Het lopende studiejaar wordt nog afgemaakt.

De staf en studenten van het Ariënskonvikt zijn inmiddels ingelicht over het besluit, evenals het kapittel en de priesterraad van het aartsbisdom. Ook mgr. De Korte (Groningen-Leeuwarden), mgr. Van Luyn s.d.b. (Rotterdam) en mgr. Van den Hende (Breda) zijn op de hoogte gebracht – in het Ariënskonvikt wonen eveneens priesterstudenten van deze bisdommen. Zij volgen net als de Utrechtse priesterstudenten hun opleiding aan de Faculteit Katholieke Theologie (FKT) te Utrecht en krijgen hun spirituele vorming aan het convict.
De bisdomleiding verwacht niet dat het besluit tot opheffing van de priesteropleiding zal leiden tot een verdere teruggang van het aantal priesterkandidaten. Uiteindelijk is het trouwens God die mannen roept tot het priesterschap, en niet de opleiding.

Nieuw: Ariëns Instituut
Het aartsbisdom richt bovendien een nieuwe afdeling van de curie op: het Ariëns Instituut. Dit instituut zal activiteiten verzorgen ter voorbereiding op en uitwerking van de opleiding die elders plaatsvindt. Daarbij moet bijvoorbeeld gedacht worden aan het roepingenwerk en de begeleiding tijdens de parochiestage aan het einde van de opleiding. De werkzaamheden vanuit het Ariëns Instituut beogen voor de Utrechtse priesterstudenten van meet af aan een grondige kennismaking met en uiteindelijk een goed voorbereide opname in (de clerus van) het aartsbisdom.

Kardinaal Willebrands
Tot het einde van de jaren zestig kende het aartsdiocesane grootseminarie twee instituten waar priesterstudenten hun opleiding kregen: het philosophicum Dijnselburg te Zeist en het theologicum Rijsenburg in Driebergen-Rijsenburg. Nadat deze twee instituten werden opgeheven, duurde het tot 1979 eer het aartsbisdom weer een eigen priesteropleiding kreeg. Op initiatief van de toenmalige kardinaal Willebrands startte in de Utrechtse binnenstad het Ariënskonvikt. De opleiding is vernoemd naar de Utrechtse priester Alphons Ariëns (1860-1928), die zich in Twente inzette voor betere leef- en werkomstandigheden van de arbeiders en tegen drankmisbruik.

Er zijn in Nederland vijf overige priesteropleidingen: De Tiltenberg (bisdom Haarlem-Amsterdam), Rolduc (bisdom Roermond), het Sint Janscentrum (bisdom Den Bosch), Vronesteyn (bisdom Rotterdam) en Bovendonk voor late roepingen (bisdom Breda).