Aartsbisschop Eijk heeft op 6 november door handoplegging en gebed Karel Donders tot transeunt diaken gewijd. Donders is afkomstig uit Arnhem in het Aartsbisdom Utrecht, maar volgde zijn priesteropleiding aan De Tiltenberg, het seminarie van het bisdom Haarlem-Amsterdam. Hij zal worden geïncardineerd in Aartsbisdom Utrecht. Vele gelovigen uit beide bisdommen waren op 6 november naar de Catharinakathedraal in Utrecht gereisd om de plechtigheid bij te wonen.

Aartsbisschop Eijk noemde in zijn welkomstwoord Donders’ diakenwijding “een eerste vrucht van de samenwerking tussen het aartsbisdom en De Tiltenberg”: sinds deze zomer laat het Aartsbisdom Utrecht zijn priesterkandidaten immers in dit seminarie opleiden. Mgr. Eijk benadrukte daarnaast de noodzaak van nieuwe priesters: “Ze zijn hard nodig. Nu zijn in het aartsbisdom nog 75 actieve priesters, over vijf jaar zijn dat er nog 50. Bid daarom om roepingen bij de Heer van de oogst, het zijn immers vooral de priesters die ons kunnen brengen tot een persoonlijke relatie met Christus.”

Mensenoffers
In zijn preek wees mgr. Eijk erop dat “vandaag het feest is van de eerste geloofverkondigers in ons land, van wie enkelen in het bijzonder in het aartsbisdom actief waren: Plechelmus in Twente, Lebuïnus rond de IJssel/Deventer, Liudger geboren in Zuilen bij Utrecht. Vandaag is dus een bijzondere dag om diaken te worden gewijd.”
De laatste decennia is er meer aandacht voor de oude heidense religies en soms kritiek op die eerste christelijke geloofsbrengers. “Zij hadden geen respect voor onze heidense voorouders en haalden hun altaren omver,” verwoordde mgr. Eijk die kritiek. Het achterliggende idee is dat alle geloven en levensbeschouwingen evenveel geldingskracht hebben. Zeker, mensen hebben recht op gewetens- en godsdienstvrijheid, zo stelde de aartsbisschop, “maar je kunt daarnaast een oordeel hebben over die geloven.” Welke religie troffen de eerste geloofsverkondigers bij ons aan in de 7de en 8ste eeuw? Het hoofd van de goden was Wodan, de ‘woedende’ die op een achtbenig paard door de lucht vloog en mensenoffers vroeg. Zijn zoon Donar was de god van de donder en de bliksem, van de oorlog, met alleen voor sterke succesvolle mensen een boodschap.

‘Licht in de duisternis’
Mgr. Eijk: “Zo bezien was het omver halen van altaren nog niet zo’n gek idee. Ik zie nogal wat redenen tot dankbaarheid jegens die eerste geloofsverkondigers: ze lieten de mensen kennismaken met de Drie-Ene God die van iedere mens houdt zonder uitzondering, succesvol of niet. De God die zich nog het meest in Zijn mensgewonden Zoon Jezus aan ons heeft bekend gemaakt. Een God die niet andere mensen offerde, maar in Zijn Zoon Christus aan het kruis Zelf het offer volbracht, om verzoening, vrede tussen God en ons mensen te realiseren.”
Hij vervolgde: “Zo gezien bracht Jezus inderdaad licht in de duisternis: Hij wierp licht op wie God is en hoe wij mensen eigenlijk moeten zijn. Eigenlijk moeten we zeggen: Hij brengt niet alleen het licht, maar Hij is feitelijk het licht in eigen persoon. Daarom brachten de eerste verkondigers van Christus en Zijn Evangelie wel degelijk licht aan onze voorouders met hun duistere angstaanjagende godenbeeld en gezien hun mensenoffers gebrekkig mensbeeld.”
Menselijke opvattingen en menselijk verhoudingen zijn vaak duister, aldus de aartsbisschop. “Vertaalt het afscheid van geloof in een liefdevolle persoonlijke God zich ook niet in een steeds killer wordende maatschappij? Een maatschappij , die met zijn bijna afgodische verering van de vrije markt vooral oog heeft voor het krachtige individu dat zich toch wel redt en minder voor de weinig weerbare, zwakke medemens? Gelet op verlies van christelijk geloof en terugkeer van bepaald heidens gedachtegoed zijn evenals eind 7de/8ste eeuw geloofsverkondigers nu meer dan ooit nodig,” aldus mgr. Eijk.
Zich tot de wijdeling richtend: “Nu als diaken zul je het licht van Christus’ dienstbaarheid doorgeven aan de mensen in de parochie H. Paulus in Groenlo e.o. waar je bent benoemd. Straks als priester zul je het licht van Christus in persoon vertegenwoordigen. Je zult daarbij merken dat het licht van Christus niet altijd welkom is – mensen die lang in het duister zijn, kunnen aanvankelijk het licht moeilijk verdragen, dat geldt zeker voor het licht van Christus. Maar houd moed en betracht geduld, naar het voorbeeld van de eerste geloofsverkondigers van ons aartsbisdom.”

Foto’s: © G.J.G. van Meeteren