In het jaar waarin niet alleen paus Franciscus, maar ook het Aartsbisdom Utrecht pelgrimeert naar het Heilig Land, publiceert de KRI Katholieke Raad voor Kerk en Jodendom de nieuwe bundel ‘Op verhaal komen’. Deze reisgids wil een handreiking bieden vanuit joods-christelijk perspectief voor pelgrims naar Israël en Palestina, zoals de ondertitel duidelijk maakt. Namens de Raad bood dr. Pieter Rookmaaker de bundel op 20 februari aan mgr. Woorts aan. De Utrechtse hulpbisschop is binnen de Nederlandse Bisschoppenconferentie zowel referent voor bedevaarten als voor de betrekkingen met het Jodendom.

Daarnaast is mgr. Woorts vicaris voor bedevaarten alsook voorzitter van de Diocesane Werkgroep Kerk en Jodendom binnen het Aartsbisdom Utrecht. De aanbieding vond plaats tijdens een vergadering van de Diocesane Werkgroep Bedevaarten, die zich niet alleen bezighoudt met de aankomende pelgrimage naar het Heilig Land (31 maart-11 april), maar ook met de korte bedevaart naar Echternach rond Pinksteren en de diocesane bedevaart naar Lourdes in het voorjaar van 2015.

Reiservaring
Op verhaal komen is geschreven door dr. P. van Midden. De Katholieke Raad voor Kerk en Jodendom heeft hem hiervoor gevraagd vanwege zijn kennis van en reiservaring in het Midden-Oosten, Israël en Palestina in het bijzonder, zo vertelde Rookmaaker tijdens de presentatie. De bundel is een vervolg op een brochure uit 2000: De lucht van het land Israël maakt wijs. Israël en de Palestijnse gebieden waren destijds een minder voor de hand liggend reisdoel. “Deze brochure wilde pelgrims niet alleen de weg wijzen naar heilige plaatsen uit het Oude en Nieuwe Testament, maar daarnaast enigszins toelichten wat er gebeurt op het gebied van joods-katholieke c.q. joods-christelijke betrekkingen – niet alleen binnen Nederland maar ook daarbuiten,” aldus Rookmaaker. Het was echter juist in die periode dat de reizen naar Israël tot stilstand kwamen (vanwege de intifada’s), zodat het doel van de brochure niet werd gehaald. Rookmaaker: “En toen het klimaat verbeterde, was de brochure inmiddels achterhaald.”

Het schilderij op de achtergrond toont de doortocht door de Rode Zee. Het Joodse volk op weg naar het Beloofde Land, onder leiding van Mozes. (Op de detailfoto is Mozes te zien [met staf].)

‘Brede verspreiding’
Een kleine vijftien jaar later besloot de KRI Katholieke Raad voor Kerk en Jodendom een nieuwe, soortgelijke publicatie voor te bereiden en vond Piet van Midden bereid als auteur. Naar tevredenheid, zo zei Rookmaaker: “Het gaat hier niet alleen om een reisgids naar de heilige plaatsen, maar ook om een kennismaking met het huidige Jodendom.” In een bijdrage van Raadsvoorzitter Dr. Gerard Rouwhorst wordt bovendien aandacht gegeven aan de relatie tussen de Rooms-Katholieke Kerk en het Joodse volk. “Voor pelgrims is het van belang dat ze niet alleen in Israël en Palestina met deze zaken geconfronteerd worden, maar dat ze ook terug in Nederland kennis kunnen krijgen van wat zich op dit gebied afspeelt. Daarom streven we ook naar een zo breed mogelijke verspreiding onder pelgrims. Daartoe hebben we besloten om hen de bundel kosteloos ter beschikking te stellen – hopelijk willen reisorganisaties met Israël en Palestina in hun programma helpen om dit te realiseren.” Zo hoopt Rookmaaker dat reisorganisaties het boekje toevoegen aan de documentatie die pelgrims krijgen ter voorbereiding op hun reis.

‘Betrekkingen verdiepen’
In zijn reactie feliciteerde mgr. Woorts de KRI Katholieke Raad voor Kerk en Jodendom met het verschijnen van Op verhaal komen. “Ik hoop van harte dat deze bundel pelgrims mag helpen hun kennis te verdiepen en dat het boekje bijdraagt aan de ontmoeting met het levende Jodendom in Israël. Er is, nationaal en internationaal, al veel gebeurd om de Joods-Katholieke betrekkingen te verdiepen, zeker de laatste vijftig jaar sinds het Tweede Vaticaans Concilie. Volgend jaar vieren we de vijftigste verjaardag van het conciliedocument Nostra aetate (over de houding van de Kerk tegenover niet-christelijke godsdiensten), dat zo’n positieve invloed heeft gehad juist op de groei van de onderlinge verhoudingen tussen het Jodendom en de Rooms-Katholieke Kerk. Dat is een belangrijk historisch moment. Eveneens van grote invloed waren de bezoeken die paus Johannes Paulus II en paus Benedictus XVI aan het Heilig Land brachten. En dit jaar zal ook paus Franciscus daarheen pelgrimeren. We weten bovendien dat hij goed bevriend is met een rabbijn in Argentinië en dat hij direct na zijn aantreden een brief heeft gestuurd naar de opperrabbijn van Rome, zoals ook paus Benedictus XVI had gedaan. Wat we nodig hebben is een open hart en geest alsook kennis van zaken: ik hoop dat deze bundel daaraan kan bijdragen.”