In het tiende jaar van haar bestaan koos de Tilburg School of Catholic Theology (TST) de katholieke sociale leer als thema voor haar faculteitsdag (gehouden op 24 november). De lezing van prof. dr. Sylvester Eijffinger over ‘Science with a soul’ werd voorafgegaan door een Eucharistieviering in de St. Catharinakathedraal te Utrecht, met als hoofdcelebrant kardinaal Eijk. Hij is grootkanselier van de TST en preekte over theologie als gewijde wetenschap (foto v.l.n.r.: hoogleraar P. van Geest, spreker prof. dr. Eijffinger en kardinaal Eijk).

Concelebranten tijdens deze viering waren TST-studentenpastor (locatie Tilburg) Michiel Peeters, hoogleraren Rob Faesen sj en Archibald van Wieringen en plebaan Ton Huitink. In zijn preek stond kardinaal Eijk onder meer stil bij Judas de Makkabeeër (‘Judas de hamer’). Deze krachtpatser wist de Griekse bezetter uit Jeruzalem te verdrijven en zorgde ervoor dat precies drie jaar na de ontheiliging van tempel en altaar aldaar beide in het jaar 164 weer werden ingewijd. Deze dag wordt door de Joden herdacht met het Chanoekafeest (ook wel ‘Feest van de Lichten’ genoemd), het branden van kaarsen op de negenarmige kandelaar chanoekia herinnert aan dit feest.
Kardinaal Eijk: “Op deze dag leest de Kerk in aansluiting daarop het Lucas-Evangelie over de tempelreiniging. Er zijn parallellen met wat Judas de Makkabeeër doet, die mede wordt gezien als een van de voorafbeeldingen van de Messias. Jezus begint met een grote schoonmaak, een zuivering die er niet om liegt. Hij jaagt de verkopers weg en slingert ze naar het hoofd dat ze Gods huis op grove wijze hebben ontwijd: ‘Mijn huis moet een huis van gebed zijn, maar gij hebt er een rovershol van gemaakt.’ En is u ook opgevallen hoe Hij dat doet? Hij doet het niet als een of andere bezoeker, maar als eigenaar van de tempel. Hij neemt bezit van de tempel en noemt deze in het Johannes-Evangelie ook ‘het huis van Mijn Vader’. De Tempel is de plaats voor de ware eredienst aan God en de plaats waar onderricht over Gods wil wordt gegeven. In Jezus is God aanwezig voor alle volkeren.”

Kardinaal Eijk maakte vervolgens een verbinding met de jubilerende TST: hij memoreerde dat men vroeger na het behalen van het doctoraalexamen vroeger drs. vóór de naam zette en tegenwoordig MA erachter. “Maar je hebt studenten die verder gaan. Die halen daarnaast een kerkelijke graad en zetten vervolgens – trots als een ouwe aap – tevens achter hun naam: STB, STL en STD. STB staat voor Sacrae Theologiae Baccaleureus, STL voor Sacrae Theologiae Licentiatus en STD voor Sacrae Theologiae Doctor. Zij zijn dan baccalaureaat, licentiaat respectievelijk doctor in de Sacra Theologia, de gewijde theologie. Wie het pand Nieuwe Gracht 61 of 65 binnengaat, dient zich te realiseren dat hij heilige grond betreedt. Want in de TST wordt al tien jaar lang gewijde theologie bedreven.”
Gewijde wetenschap klinkt wellicht in deze geseculariseerde tijd als vloeken in de Kerk, aldus de grootkanselier. Is zulke theologie wel te rijmen met academische vrijheid? “Het antwoord is: jazeker. Katholieke theologen met heel verschillende invalshoeken hebben gewijde theologie bedreven. … Het is theologie met heel veel verschillende mogelijkheden, maar met vaste ankerpunten, die gevonden worden in de kerkelijke leer omtrent Jezus Christus, die de waarheid in eigen persoon is in Zijn menswording, kruisdood en verrijzenis.”
Het is volgens kardinaal Eijk “dit ankerpunt in Christus dat de theologie bestempelt tot gewijde theologie, dat wil zeggen: theologie toegewijd aan de Heer en Zijn dienst. En de beoefenaar van de gewijde theologie is iemand die langs de weg van wetenschappelijk onderricht en onderzoek licht ontsteekt omtrent het geloof in Christus en dat niet onder de korenmaat plaatst, maar zoals de Joden bij de Chanoekia op een zichtbare plaats neerzet om anderen eraan te herinneren waar zij de echte wijding van het leven kunnen vinden.” Daarom was de recente jubileumbedevaart naar Rome ook zo’n uitstekend idee, zo vond Eijk: “Want Rome is het centrum van het Petrus-ambt, waaraan het bewaren van het depositum fidei op een bijzondere manier is toevertrouwd en daarmee de erkenning van theologie als gewijde theologie.”

In het Academiegebouw werd het programma van deze Faculteitsdag voortgezet. Na een welkom door decaan Marcel Sarot nam prof. dr. Sylvester Eijffinger (onder meer hoogleraar Financiële Economie aan Tilburg University) de aanwezigen mee in zijn visie op de ontwikkelingen van de Katholieke Hogeschool Tilburg, de Katholieke Universiteit Brabant en de Universiteit van Tilburg tot Tilburg University, in de ruim dertig jaar dat hij aan deze universiteit verbonden is. Hij ging daarbij op zoek naar de wortels, waarbij founding father Martinus Cobbenhagen als gids fungeerde.

Klik hier om de gehele preek van kardinaal Eijk te lezen