Volgens hulpbisschop De Korte zijn de auteurs van de brochure Kerk & Ambt behoorlijk over de schreef gegaan. Zij hebben de katholieke kerkorde op ontoelaatbare wijze overschreden, aldus mgr. De Korte vandaag in Deventer, alwaar hij met twee van de auteurs van het stuk in debat ging. Eén passage wordt door De Korte zelfs ’feitelijk schismatiek’ genoemd.

Het debat werd georganiseerd door de Geert Grote Universiteit, een private instelling voor onafhankelijk onderzoek en onderwijs. Voorafgaande aan het dispuut deelde mgr. De Korte de toehoorders een overzicht van zijn stellingen uit. In deze hand-out stelt de hulpbisschop dat een ’feitelijke schismatieke handeling’ een ’feitelijke excommunicatie’ tot gevolg heeft. In zijn mondelinge betoog liet De Korte het woord excommunicatie echter niet vallen.

Schismatieke handeling
Er is volgens de Codex van het Canoniek Recht sprake van een schismatieke handeling als gelovigen zich publiekelijk onttrekken aan het gezag van de paus of aan de gemeenschap met de onder zijn gezag staande kerkleden (c. 751). Dat zou volgens De Korte, die overigens in Deventer geen beroep deed op de codex, het geval zijn in de passage op pagina 37 van Kerk & Ambt:

“Wij pleiten er met klem voor dat onze kerkelijke gemeenten, de parochies, in de huidige noodsituatie van het tekort aan gewijde celibataire priesters creatief de theologisch verantwoorde vrijheid nemen – en krijgen – om uit hun midden hun eigen voorganger resp. team van voorgangers te kiezen. Op grond van de voorrangspositie van het ‘volk Gods’ boven de hiërarchie – uitdrukkelijk tijdens het Tweede Vaticaans Concilie uitgesproken – mag van de diocesane bisschop worden verwacht deze keuze in goed overleg te bevestigen door zijn handoplegging. Mocht de bisschop de wijding of inordening weigeren op grond van argumenten die niet het wezen van de eucharistie raken, zoals de celibaatsverplichting, dan mogen de parochies erop vertrouwen, dat zij toch echt en waarachtig eucharistie vieren wanneer zij biddend brood en wijn delen.”

Polair gesteld
De Korte vond verder dat Kerk & Ambt erg polair gesteld is: “Boven versus beneden; bisschoppen versus gelovigen; top versus down. Is een dergelijke benadering voor een open gesprek wel vruchtbaar?” Volgens De Korte staan de bisschoppen niet tegenover de gelovigen. Zij zijn in het Volk Gods degenen die zijn aangesteld om “beleid binnen de grenzen van de kerkorde van de wereldkerk” te maken.
De scherpste angel zat volgens De Korte in het feit dat de auteurs van Kerk & Ambt er zonder meer van uitgaan dat het kerkelijk ambt is opengesteld voor alle gedoopten: ’man, vrouw,hetero, homo, gehuwd, ongehuwd’. “De discussie rond de wijdingscriteria lijkt hiermee een gepasseerd station; er is geen discussie meer nodig, zo lijkt het.” De Korte verwijt de auteurs dat er zo verwachtingen worden gewekt die niet inlosbaar zijn. Hij wijst erop dat Johannes Paulus II de priesterwijding van vrouwen in zijn document Ordinatio Sacerdotalis uit 1994 onmogelijk heeft gemaakt. Volgens De Korte kan de kwestie van het verplichte priestercelibaat echter wel vrij bediscussieerd worden.
Een ander groot kritiekpunt van De Korte was dat de Nederlandse dominicanen de brochure geheel los van hun orde en zonder overleg met de Nederlandse bisschoppen naar alle parochies hebben verstuurd. Het weerwoord van de twee aanwezige auteurs, de dominicanen Harrie Salemans en André Lascaris, was dat als ze dat wel gedaan hadden het stuk er zeker niet gekomen was.

Verbaasd over ophef
Salemans en Lascaris zeiden verbaasd te zijn dat er zoveel ophef over de brochure is gekomen, omdat er volgens hen niets nieuws wordt beweerd. Zij wezen op een groot congres van de dominicanen in 1979 waar dezelfde conclusies werden getrokken. Het rapport dat naar aanleiding daarvan verscheen, werd naar alle bisschoppen verstuurd. Alleen de toenmalige bisschop van Den Bosch, Jan Bluyssen, stuurde een ontvangstbevestiging, maar verder kwam er geen enkele reactie van het episcopaat, aldus de beide dominicanen.