Met een Eucharistieviering werd op zondag 27 juni herdacht dat 100 jaar geleden op 14 juli 1910 de Barbarakerk in Nieuwegein werd geconsacreerd. Aartsbisschop Eijk van Utrecht was de hoofdcelebrant tijdens deze viering in de versierde kerk. Na afloop werden de kerkgangers en andere belangstellenden uitgenodigd voor een receptie. De Barbarakerk wordt dit jaar en volgend jaar volledig gerestaureerd. De kerk staat nog volop in de steigers maar was vanwege het eeuwfeest speciaal in zijn geheel eenmalig opengesteld.

In zijn preek ging mgr. Eijk in op de drie ‘aanmeldingen’ bij Jezus, zoals die in de Evangelielezing waren beschreven. Jezus stelt zich afwerend op, “bruusk zelfs”, aldus de aartsbisschop. Zo wil één van hen eerst nog zijn vader begraven, een ander wil eerst thuis afscheid nemen voordat hij met Jezus meegaat – dat zijn toch prima redenen? Maar daar gaat het niet om, zo stelde mgr. Eijk. “Jezus doorschouwt hen, ze gebruiken hun plichten als voorwendsel om ergens onderuit te komen – dat doen wij mensen wel vaker. Alle drie missen ze de innerlijke vrijheid om Jezus na te volgen, ze zitten vast aan banden en hun zelfzucht.”

‘Moed en offerbereidheid’
De aartsbisschop memoreerde dat in deze tijd vrijheid een groot ideaal is. Zeker, er is minder sociale druk, we leven in een individualistische samenleving met veel minder dwang van gezagsdragers. Mgr. Eijk: “Die vrijheid van buiten is er grotendeels wel, maar zijn we ook innerlijk vrij? Die conditie vraagt Jezus van de mensen die hem navolgen. Als we naar onszelf kijken, moeten we constateren dat er nog wel iets schort aan die innerlijke vrijheid. We worstelen met onze aangeboren egoïsme.
Die drie mensen in het Evangelie zijn welkom, net zoals wij welkom zijn, maar ze missen de innerlijke kracht en vrijheid om uit hun hart ja te zeggen op zijn uitnodiging. Hoe kom je aan die innerlijke vrijheid? Paulus zegt in de tweede lezing: voor de vrijheid heeft Jezus ons vrij gemaakt. Hij geeft de kracht om ons te bevrijden van banden die ons beknellen. Liefde vraagt moed en offerbereidheid. Jezus geeft ons die vrijheid door de Heilige Geest en door de sacramenten.”

Heilige Barbara
De heilige Barbara, naar wie de jubilerende kerk is vernoemd, is volgens mgr. Eijk “een geweldig voorbeeld van die innerlijke vrijheid.” Barbara had Jezus’ innerlijke roepstem gehoord en wilde Hem navolgen. Haar vader sloot haar daarom op in een toren, maar haar innerlijke vrijheid kon hij niet bedwingen. Eenmaal gedoopt liet haar vader haar onthoofden. Mgr. Eijk: “Ook daardoor kon hij haar niet aan banden leggen. Nu is zij in Gods vaderhuis als heilige en martelares. Al 100 jaar wordt in deze monumentale kerk de blijde boodschap verkondigd, als verwijzing naar Christus en zijn Evangelie. Al 100 jaar ontvangen mensen hier de sacramenten en daarmee de innerlijke vrijheid om Christus en zijn evangelie te volgen.”
Na afloop van de viering kreeg de heer Bartelds door mgr. Eijk de onderscheiding Pro Ecclesia et Pontifice opgespeld. Bij de onderscheiding hoort ook een oorkonde. De heer Bartelds ontving deze onderscheiding voor zijn grote inzet gedurende 25 jaar in tal van bestuursfuncties binnen de Taborparochie Nieuwegein, waartoe de Barbarakerk behoort.

Koorvensters
In de kerk worden ook vijf nieuwe koorvensters geplaatst. Deze glas-in-loodramen zijn ontworpen door glaskunstenaar Michel van Overbeeke. Hem is gevraagd een ontwerp te maken waarin de (deels Vreeswijkse) symbolen terugkomen, zoals die in een bijeenkomst met alle vertegenwoordigers uit groeperingen rondom de Barbara zijn benoemd. Met als centrale thema’s de H. Barbara en Vreeswijk zijn daar vernieuwende ontwerpen uit gekomen. De nieuwe koorramen zullen volgens de parochie “de geschiedenis ingaan als mijlpaal van de restauratie 2010/2011.”
In de Oudheidskamer (Fort Vreeswijk 1a) te Nieuwegein is tot half oktober 2010 een tentoonstelling gewijd aan 100 jaar Barbarakerk. In deze expositie is onder meer een replica te zien van de wijdingsakte uit 1910. Voorts zijn er foto’s en tekeningen van de Barbarakerk tentoongesteld. De expositie is te bezichtigen op woensdag- en zondagmiddag van 14.00 tot 17.00 uur.

Foto’s: Fons van Leusden